Nakakabilib ang Ginagawa ng BUCOR (Bureau of Correction)

Nakakabilib ang Ginagawa ng BUCOR (Bureau of Correction)

Sa Kasalukuyan

Ni Apolinario Villalobos

 

Sa ilalim ng kasalukuyang pamumuno ni Ricardo Rainier G. Cruz III, nakakabilib ang ginagawa ng kagawaran sa kabuuhan upang magkaroon ng pagbabago sa National Bilibid sa abot ng kanilang makakaya. Nagpakita sila ng katapangan at katatagan sa maya’t mayang pag-raid ng mga selda, lalo na ang pagsira ng mga maluluhong pinagawa ng mga detinadong may kaya. Sinira nila ang swimming pool, ang animo ay condo, isa pang mala-hotel room, at marami pang iba.

 

Marami ang nasaktan noon dahil nadamay sa pagbatikos sa mga nakaraang pamunuan bunsod ng kalamyaan nila sa pagpatupad ng mga patakaran, kaya kahit na ang ginawa ni Secretary de Lima noong personal itong mag-inspection ay hindi naipagpatuloy. Hindi lahat ng nakatalaga sa National Bilibid ay masama, lalo na ang mga walang direktang kontak sa mga detinado. Sila ang mga inosenteng nakatalaga sa opisina ng nasabing pasilidad, kaya nabanggit ko noon na walang silbi ang pagpalit ng namumuno kung walang drastic o mapusok na pagbabago tulad ng total na pagpalit-palit ng mga direktang guwardiya upang maiwasan ang fraternal closeness sa pagitan nila at ng mga detinado.

 

Tahimik ang pag-upo ng bagong namumuno sa BUCOR kaya marami ang nagulat nang ma-interview siya sa isang radio station. Nagpapahiwatig na iba ang kanyang pagkatao – tahimik na ang layunin lang ay maisaayos ang kinakaharap na problema. Talagang mahirap ang kalagayan ng Bilibid dahil sa kakulangan ng budget, at dapat ding unawain na ang pagbabago ay imposibleng makakamit sa magdamag. Ganoon pa man, marami ang nagdadasal na sa pagkakataong ito, sana ay talagang magkaroon ng malawakang pagbabago sa loob ng Bilibid.

Cristina Toledo Cabanayan Packs Food for Prison Inmates

Cristina Toledo Cabanayan

Packs Food for Prison Inmates

By Apolinario Villalobos

 

I came to learn of the advocacy of Cristina Toledo Cabanayan when I took my brunch in their roadside food stall along Camba St. in Divisoria….she packs food for some inmates in Manila City Jail. It all started when her son (name withheld upon request) who was detained asked her to include his newly found friends, in the lunch pack that she prepares for him during visitation days. Her son found out that his friends have not been receiving visitors for a very long time, hence, depended on the meager and strictly- budgeted meals served by the jail administration.

 

Soonest as she heard their stories, she did not hesitate to pack meals taken from what she sells along Camba St. of Divisoria district for her son and his friends. The pack meals are brought by her grandsons to their father who is thirty six years old. The day I took my brunch, a Saturday, was a visitation day for the Manila City Jail inmates.

 

I learned, too, that Cristina’s altruism also benefited Lagring, who was adopted by her family when she found her living in the area alone, after having been abandoned by her family. Cristina nurtured Lagring back to her health, and today she helps in the operation of the roadside eatery by taking charge of everything that needs to be washed – eating utensils, pots, pans, etc. Though she is still noticeably skinny, she is back to her former spritely self. I found her washing pots and plates when I dropped by the food stall.

The husband of Cristina is a retiree with a frail health, making it necessary for him to stay at home, where he does the easy chores while the rest of the members are doing their share in the food stall. Miracle, Cristina’s daughter, though with a family of her own, helps her mother run the small business. The cooperation among the family members spared Cristina from hiring extra hands which is what food stall owners normally do.

The food stall is the source of the family’s livelihood, the blessing from which they also share with others in the best way that they can afford, but despite such, they are able to make both ends meet, as a proverb goes. They do not even know for how long they can hold on to their roadside space that accommodates their pushcart laden with foods. Despite such apprehension, Cristina, a typical Filipino, is fatalistic though in a positive way. She grew up in the same area and had her own share of ordeals that made her tough as a person.

May Bagong Pinuno ang Bilibid Prison pero datihan pa rin ang mga tauhan…magkakaroon kaya ng pagbabago?

May Bagong Pinuno ang Bilibid Prison
pero datihan pa rin ang mga tauhan
….magkakaroon kaya ng pagbabago?
Ni Apolinario Villalobos

May bagong pinuno ang Bureau of Corrections na ayon sa balita ay ka-barilan daw ni Pnoy. Umiral pa rin pala ang buddy system. Ganoon pa man, nangako ang bagong pinuno na si retired General Ricardo Rainier Cruz III, na gagawin niya ang lahat para magkaroon ng pagbabago ang Bilibid. Ilan nang mga pinuno ng nasabing kulungan ang nangako subalit napakộ lang. Kaya hindi na siya dapat mangako pa kung ayaw niyang mapahiya lang.

Hangga’t hindi nagkaroon ng total overhaul ng mg tauhan sa Bilibid, walang pagbabagong mangyayari, dahil ang mga taong ito ang nagbabantay sa mga priso, at hindi ang pinuno. Sila ang kadupang-palad ng mga priso na dahil sa pera ay itinuring na mga “kabalyero”. Ang mga gwardyang ito na may kontak na direkta sa mga priso ang mga dahilan kung bakit nagkakaroon ng katiwalian sa nasabing kulungan. Kaya kahit araw-araw man maglabas ng daan-daang kautusan na naka-memo pa ang pinuno, siguradong iismiran lang siya, pagtalikod niya.

Kung maaari nga lang ay palitan ang mga dating bantay ng military personnel na itatalaga sa nasabing kulungan on rotational TDY or temporary duty. Sa ganitong paraan lang mawawala ang aspeto ng “familiarity” na nadi-develop upang maging malapit ang mga priso sa mga bantay. At, wala na ring dahilan ang Bureau of Corrections, sa pagsabi na kulang sila sa personnel kaya hindi lahat ng priso ay nababantayan nila 24/7.

Napapansin din na wala man lang napaparusahan sa mga nahuling tiwaling mga guwardiya ng Bilibid. Iniisip tuloy ng marami na may kutsabahang nangyayari sa pagitan nila at kanilang mga superior. Nabisto rin na hindi lang pala droga ang pinagkikitaan sa loob kundi pati prostitution pa. Ano pa kayang anomalya ang maaaring umiral sa kulungang ito?

Walang pakundangan kung gumamit ng pera ang mga Tsinong drug lords sa loob upang makapagpatuloy sila ng operasyon. Napatunayan ding walang epekto ang pansamantalang pagkalipat nila sa kulungan ng NBI dahil doon ay nakapag-operate pa rin gamit ang ipinuslit na mga cell phone sa kanila, at sa pagkakataong ito, ang gumawa ay mga tauhan naman ng NBI!

Kaylan lang ay ibinalik na ang mga Tsinong drug lord sa Bilibid, kaya lalong sasaya na naman ang mga araw nila sa piling ng mga dating mahal nilang mga bantay!

Ngayon, ang bagong pinuno namang ka-barilan ni Pnoy ay nagpapakitang gilas, subalit hanggang kaylan?…tatagal kaya siya kahit wala na si Pnoy na sinasandalan niya?

Ang Lumang Kuwento ni Franklin Bucayu…malabong bumenta

Ang Lumang Kuwento ni Franklin Bucayu
…malabong bumenta
Ni Apolinario Villalobos

Sa pagkukuwento ni Franklin Bucayu, ang Direktor ng Bureau of Corrections, tungkol sa mga kapalpakan at kahihiyang tinatamasa ng Bureau ay itinuturo niya ang kanyang sarili. Nakikita sa ginagawi niya ang ugali ng mga taga-gobyernong retirado at binigyan ng bagong trabaho. Sanay na kasi sila sa paghugas ng kamay at magturo ng iba kung may mga bulilyaso. Dapat mabuksan na ang mga mata ng mga kinauukulang may kinalaman sa ganitong klaseng pagtatalaga.

Matagal na palang alam ni Bucayu ang mga kapalpakan ng Bureau ay kung bakit hindi siya nagsumite ng mga rekomendasyon. Ngayong nagkakaputukan ang mga bulilyaso ay saka siya nagsalita tungkol sa mga naobserbahan niya noon pa daw at itinuturo ang gobyerno sa pagsabing “institutional” ang mga diperensiya ng Bureau. Sino ba ang namumuno nitong palpak na institution, di ba siya?…eh, di siya ang may kasalanan! Ni isang kapirasong papel na kinasusulatan ng kanyang rekomendasyon ay wala siyang maipakita…puro siya dakdak! Ibig sabihin, wala talaga siyang ginawa!

Bistadong hindi siya lumalabas sa kanyang opisina upang mag-inspeksiyon at tinatanggap na lamang kung anong report ng mga nasa ibaba niya ang isusumite sa kanya. Hindi man lang siya nag-effort upang i-verify kung totoo ang mga report. Ngayong may mga bulilyaso, puro siya turo sa mga subordinates niya. Malakas pa ang loob sa pagsabi na lingid sa kanyang kaalaman ang mga nangyayari, bagay na pag-amin niya na wala siyang silbi bilang pinuno ng Bureau of Corrections!

Tumigil na siya sa pagpa-interbyu dahil alam na din naman ng mga Pilipino na naghuhugas lamang siya ng kamay. Dapat mag-resign na lamang siya upang maski papaano ay hindi na madagdagan pa ang kahihiyang lumalagapak sa kanyang mukha!

Awit ng Pagsisisi…para kay Ding Santos

Awit na ginawa ko para sa kumpare kong nakulong sa Munti. Patay na siya ngayon dahil sa sakit sa puso, hindi dahil sa saksak o bala ng baril. Katagayan ko rin siya noong hindi pa ako takot sa alak. Ding Santos ang pangalan niya.

 

Awit ng Pagsisisi

(…ni Ding Santos)

Ni Apolinario Villalobos

 

1

Kayong nakikinig

Sa awit kong ito

Mangyari lang ay damhin

Ang bawat titik

‘pagka’t nais kong

Ipaabot sa inyo –

Isang bagay na di nyo

Dapat pang danasin tulad ko

‘pagka’t ako ngayo’y nagsisisi.

 

2

Mulat’ sapul

Nang ako ay magkaisip

Pinilit ng magulang kong

Ituro ang tamang daan

Patungo doon kung saan

May maginhawang buhay-

Ilaw sila sa akin at gabay.

 

Ref:

1

Nguni’t dumating ang araw

Na ako’y nakalimot

Nakabali ng sanga ng batas

Kaya’t nagsayang

Ng mga taon sa bilangguan

At doon ko lalong nadama

Pagmamahal ng magulang

Na hindi ko binigyang halaga.

 

2

Ngayo’y pilit kong iginagapang

Ang sarili, kahi’t man lamang

Sa munting paraan ay maipakita

Sa aking kapwa

Na ako ay hindi likas na masama

Kahi’t pa sabihin nilang huli na.

 

(Repeat 1 and fade…)