Resourceful Cooking

Resourceful Cooking

By Apolinario Villalobos

 

With the soaring prices of various food items that include vegetables, fish, meat and spices, one must be resourceful to be able to scrimp on these. Along with the effort, one must also use ingenuity in coming up with recipes that make use of cheap ingredients and quick cooking to save on fuel, such as gas, electricity, wood or charcoal. The following are some suggested and simple recipes with cheap ingredients:

 

• “Okoy” or fritter using strips of singkamas (jicama, turnip), squash and monggo sprouts (toge), flavored with dried krill or kalkag. This can be eaten as snacks or as viand (ulam).
• Vegetable combo using all kinds of indigenous vegetables – camote tops, alogbate, eggplant, saluyot, okra, tomatoes, onions and ginger, especially, those wilting in the ref.
• Pickled radish, eggplant, string beans, mustard or cabbage using cheap old stock of the said vegetables, the prices of which could be 50% less than the fresh ones. The mentioned vegetables can be pickled separately using vinegar and salt. As a salad, they can be prepared with slices of fresh tomatoes and onions.
• Mashed eggplant using the old, hence, cheap ones. Boil the eggplants into soft consistency, mash and sauté in oil, chopped tomatoes and onions. This can be used as a bread filling or as appetizing main dish.

 

Other cheap ideas are:

 

• Steaming vegetables by placing them on top of about-to-be cooked steamed rice. Remove them when ready to be served. Dips or sauce can be soy sauce mix with vinegar, chopped onions and tomatoes. This is the cheapest way to cook steamed vegetables and is more nutritious than boiling.

 

• Flavoring vegetables or fried rice with the sauce of canned sardines while saving the whole fish for pasta dishes or as a separate dish sautéed in plenty of tomatoes and onions.

 

• Preparing skinless tomatoes by freezing ripe ones after which bringing them out, and as they start to thaw or soften, starting to peel them. Skinless tomatoes can be frozen again to be used when preparing salad or sauce for pasta dishes, or can be mashed and cooked in oil, little vinegar and salt, to make tomato paste. The traditional way of peeling tomatoes is by soaking them in boiling water for a few seconds, but could be messy.

 

• Preparing ready-to-use tomato and onion sauce using cheap old stock of the said vegetables. Cook the chopped vegetables in oil after which, apportion in small container for freezing and bringing out only the needed portion….this is a time and fuel saver.

 

• Not continuously boiling monggo beans. Upon boiling, remove from stove and allow a few minutes “rest” to give the beans time to absorb the water, then return to the stove for another round of boiling; remove again…and on the third time, cook over slow fire until the beans become mashed in boiling water. This technique is best if only a single-burner stove is being used, as other dishes can be cooked while the monggo pot is “resting”.

 

The problem with most Filipinos today is that they refuse to think of ways to live on a tight budget, yet, they have the gall to waste food such as a spoonful or two of rice left on the plate or throw the left-over instead of recycling them. Also, they have the courage to blame the government for their travails due to low wage and soaring prices of commodities but they do not exert effort to save! They forgot the adage, “kung maikli ang kumot dapat ay mamaluktot” (one should exert effort to be covered with a small-sized blanket by lying curled on his side.)

Ang Malaking Puso ni Baby Eugenio…may karinderya sa Fort Santiago (Intramuros, Manila)

Ang Malaking Puso ni Baby Eugenio

…may karinderya sa Fort Santiago (Intramuros)

Ni Apolinario Villalobos

 

Sa unang tingin, aakalaing suplada si Baby dahil tisayin ang mukha at halos hindi ngumingiti, subalit kapag nakausap na ay saka pa lang makikita ang tunay niyang pagkatao – malumanay magsalita at hindi man ngumingiti ng todo ay madadama sa kanyang pananalita ang kababaan ng loob.

 

Nang umagang napasyal ako sa Fort Santiago, napadaan muna ako sa kanyang karinderya sa gate ng parking lot at habang nagkakape ako ay biglang napunta ang usapan namin tungkol sa buhay, lalo na ang kanyang mga karanasan sa pagpalipat-lipat ng puwesto. Ayon sa kanya, dati ay isa siyang typical na sidewalk vendor dahil nagtitinda siya sa mga maluluwag na puwesto tulad ng nasa likod ng Immigration Bureau, Ancar Building, gilid ng Jollibee at UPL Building, hanggang sa natiyempuhan niya ang puwesto sa gate ng parking lot ng Fort Santiago. Nalula ako nang sabihin niyang 46,000 pesos ang upa niya sa isang buwan sa puwesto. Upang makahabol sa bayarin, maliban sa pagluluto ng mga ulam, tsitserya, kape, soft drinks, at biscuit, ay pinangasiwaan na rin niya ang pag-asikaso sa parking lot.

 

Habang tinutulungan siya ng hipag niyang si Bing sa pagluluto at pagsisilbi sa mga customer, tumutulong naman si Arbi na anak ni Bing sa pag-asikaso sa parking lot. Pero kapag kasagsagan na ng pagsilbi ng pagkain at iba pang mga gawain sa karinderya ay saka naglalabasan ang iba pang umaalalay kay Baby.

 

Mabuti na lang at medyo nakuha ko ang kalooban at tiwala ni Baby kaya maluwag siyang nagkuwento tungkol sa buhay niya. Ang asawa na dati ay nagtatrabaho sa National Treasury, ngayon ay nagpapahinga na lang sa bahay dahil humina ang katawan at nagpapa-dialysis isang beses isang linggo. Sa kabuuhan, dalawampu’t apat ang nasa kalinga ni Baby – mga tinutulungan niya at bilang ganti ay tumutulong din sa kanya. Anim dati ang anak niya, subalit namatay ang panganay na kambal, kaya ang natira ay apat.

 

Labing-siyam na taong gulang si Baby ng mag-asawa. Tubong Masantol, Pampanga, siya ay nakipagsapalaran sa Maynila hanggang sa magkaroon ng pamilya. Ang nakakabilib ay ang ibinahagi niya sa aking kuwento tungkol sa mga taga-ibang probinsiyang nakipagsapalaran sa Maynila na ang iba ay mga seafarer na umistambay habang naghihintay ng tawag mula sa inaaplayang manning agency para sumakay sa barko, at kanyang kinalinga. Sa Intramuros ay marami ang ganitong mga nakikipagsapalaran sa Maynila dahil hindi kalayuan sa Fort Santiago ay ang opisina ng union nila. Marami ring mga manning agencies ng seafarers sa loob ng Intramuros. Upang makalibre sa tirahan at pagkain ay tumutulong-tulong sila sa karinderya, hanggang sa sila ay makasakay ng barko. Ang ibang seafarers na galing sa probinsiya ay napansin kong umiistambay naman sa Luneta o di kaya ay sa isang lugar na itinalaga sa kanila, sa labas ng National Library of the Philippines.

 

Ano pa nga ba at ang karinderya ni Baby ay mistulang “halfway home” o “bahay-kalinga” ng mga probinsiyanong seafarers. Hindi na maalala ni Baby kung ilan na ang kanyang natulungan na ang ibang nakakaalala sa kanyang kabutihan ay bumabalik upang magpasalamat, subalit ang iba naman ay tuluyang nakalimot sa minsan ay tinirhan nilang karinderya sa Fort Santiago. Nangyari ang ganitong pagkakawanggawa sa loob ng limang taon hanggang ngayon, sapul nang siya ay mapapuwesto sa bukana ng Fort Santiago.

 

Para kay Baby, na ngayon ay 58 taong gulang, pangkaraniwan na sa kanya ang pag-alalay sa kapwa o maging maluwag sa kanilang pangangailangan. Napatunayan ko ito nang biglang may lumapit sa kanya upang magtanong kung pwede silang kumain sa karinderya subalit hindi bibili ng pagkain dahil may baon sila. Walang patumpik-tumpik na pumayag si Baby, kahit pa sinabi ng nagpaalam na dalawampu sila. Ibig sabihin ay gagamitin nila lahat ng mesa at silya, kaya walang magagamit ang mga kostumer. Pero bale-wala kay Baby ang lahat…okey pa rin sa kanya. Mabuti na lang at napansin ng hipag niya na ang porma ng grupo ay parang sasali sa programa para kay Jose Rizal dahil nang araw na yon, December 30, ay paggunita ng kanyang kamatayan, kaya iminungkahi niya sa lider ng grupo na upang hindi sila mahirapan ay sa piknikan, sa loob na mismo ng Fort Santiago sila kumain dahil mas presko at marami ring mesa at upuan, at ang lalong mahalaga ay ilang hakbang na lang sila sa lugar na pagdadausan ng programa kung saan sila ay kasali.

 

Ibinahagi ni Baby na hindi man siya mayaman sa pera, ay mayaman naman siya sa pakisama. Natutuwa na siya sa sitwasyon niyang ganoon. Mahalaga sa kanya ang pagtulong sa kapwa bilang pasasalamat sa Diyos dahil sa ibinigay sa kanyang mga biyaya. Nakapagpundar na silang mag-asawa ng isang bahay na katamtaman lang ang laki sa Molino, Bacoor City (Cavite).

Foods are for the Stomach, as Writings are for the Mind

Foods are for the Stomach

As writings are for the Mind

By Apolinario Villalobos

 

The foods can look appetizing by how they are presented, so are the writings that can be made attractive for reading by their title and first few lines. The writings are the poems and essays, and foods are appetizers, main dishes and desserts. While the print media, and today, the internet are the venue to showcase writings, outlets such as dining places and parties, are for the food.

 

Every country has its own specialties and distinct recipes or styles in cooking. So are the different nationalities that have their respective and distinct kind of literature, based on their culture. Honesty in presentation, though how seem simple they may be discerned, are on what the foods and writings are judged.

 

The intriguing simple dishes of a far away Asian country can elicit curiosity and admiration due to their exotic taste, just like the equally intriguing broken-lined poetry of young poets today.

 

Respect is what foods and writings should be given. They should not be altered based on the whims of others. Those who cannot take the taste of certain foods and intriguing literary style should prepare their own dish or come up with their own poems or essays.

 

Invented gadgets, contraptions, and machines can be altered and improved based on their progressing necessity. But dishes should remain as originally concocted and can just be made as basis for new ones by food enthusiasts. In the same manner that the different styles in writing poems and essays should remain as they are written by the author and those who have been inspired should come up with their own style of presenting the idea.

 

Based on the above, nobody should be timid in coming up with their own cookery, essay or poem. What they come up with, unconsciously reflect their personality, such that, simple people may come up with simple dishes and simply written poems, as well as, short essays. Those with complex character, on the other hand, may come up with equally complicated dishes due to various ingredients, as well as, poems and essays with difficult to discern messages.

 

What I mean here is: everybody can cook and write which are just two of the many expressions of life…our various reasons for living. Most importantly, while the styles in preparing foods and presenting ideas vary, their respective essence remains the same.

Ang Pagsusulat ay parang Pagluluto

Ang Pagsusulat ay parang Pagluluto
Ni Apolinario Villalobos

Walang pinag-iba ang pagsusulat kung ihambing sa pagluluto. Kung sa pagsusulat ay gumagamit ng naangkop na mga kataga upang gumanda ang isinusulat, ganoon din sa pagluluto na gumagamit ng mga angkop na sangkap upang sumarap ang pagkaing niluluto.

Ang ibang isinusulat ay may pinaglalaanang partikular na grupo ng magbabasa tulad ng mga matured na tao, kaya hindi pwede sa mga bata. Ang mga niluluto ay ganoon din, dahil may mga pagkaing hindi pwede sa may sakit na diabetes, o mataas ang cholesterol, at iba pa.

Kailangang bukal sa loob ng sumusulat ang ginagawa niya upang mabasa sa mga linya ang layunin niyang makapagdulot ng kasiyahan. Ang pagluto ay ganoon din, dahil kailangang malasahan sa bawa’t subo ang sarap na sanhi ng isang seryosong pagluto – hindi minadali.

Ang mga manunulat ay may istilong sinusunod na dapat ay tamang-tama lang ang dating – walang yabang kaya hindi nagpipilit na parang sobra na ang kaalaman, dahil kapag nasobrahan, hindi pa man tapos basahin ang unang paragraph, maasiwa na ang nagbabasa. Sa pagluluto naman, may mga spices na nagpapasarap sa niluluto, yong iba ay simpleng betsin lang, “magic sarap”, toyo, patis o asin…lahat sila pampasarap. Subali’t kung masobrahan ng ano man sa mga nabanggit, ang niluluto ay nagiging maalat o mapakla o sobrang maanghang. Kaya sa unang tikim pa lang ng pagkain, dapat masarap na sa panlasa.

Sa pagsusulat, titulo pa lang ay dapat may hatak na ang dating. Dapat sa pagbasa pa lang nito ay maging curious na ang magbabasa upang magpatuloy siya. Ganoon din sa pagkaing niluto na kung ilatag ay dapat may nakakaakit na “presentation”, na sa unang tingin pa lang ay magpapalaway na sa kakain. Dapat maging curious ang kakain kung masarap ang inihain dahil sa ganda ng presentation nito.

Sa mga nabanggit, isang bagay ang mahalaga – tama lang ang timpla. Ganyan din dapat ang buhay natin….dapat nababalanse ang lahat na nangyayari. Huwag maging “patay” o walang kabuhay-buhay sa mga ginagawa, o di kaya ay “OA” o trying hard na nagtataboy ng mga kaibigan.