Love of the Mother

Love of the Mother

By Apolinario B Villalobos

 

When it comes to giving love –

Nothing can beat the one

Who nurtured us within her

And for months endured our weight

A burden that she carried –

Until with hard drawn effort

Brought us forth into this world.

 

While in her womb

We partake of the air she breathes

We partake of the food she eats

We partake of the emotions she feels

Her blood makes our heart beat

And careful that we float with ease

She moves with well-guarded steps.

 

Our heart that beats is her mark in us

Greater than anything, we owe it to her –

She who cries when we succumb to sickness

And dry her breast for precious milk…

Our life, we owe to our dear mother

She, we should love more than any other.

 

Sa Ugoy ng Duyan

SA UGOY NG DUYAN

Ni Apolinario Villalobos

 

 

Tulog na bunso…sa ugoy ng duyan –

Umidlip ka’t huwag pansinin ang paligid

Palakbayin mong matiwasay ang iyong diwa

Nang kahit sa maikling pagkakatao’y panatag ka

At hindi makarinig o makakita ng mga nakakabahala.

 

Tulog na bunso…sa ugoy ng duyan –

Damhin mo ang biyaya na dulot ng buhay

Buhay na bigay ng Diyos at sa ati’y nagmahal

Hayaan mong sa iyong puso’t diwa ay kumintal

Habang payapa ang paligid at dilim ay di pa dumatal!

 

 

kumintal – impressed

dumatal – occured; happened

 

 

Nagtutulungan Dapat ang mga Magulang at Guro sa Pag-agapay sa Batang Nag-aaral

Nagtutulungan Dapat ang Mga Magulang

At Guro sa Pag-agapay sa Batang Nag-aaral

Ni Apolinario Villalobos

 

Kadalasang maririnig sa magulang ng isang batang nag-aaral at nakitaan ng magaspang na ugali sa bahay ang, “yan ba ang itinuturo sa iyo ng titser mo?”. At ang titser namang taklesa o walang preno ang bibig ay nadudulas sa pagsabi sa batang sutil sa klasrum ng, “ganyan din siguro ang ginagawa mo sa inyo at hindi ka sinisita ng magulang mo!”

 

Kung may makitang hindi maganda sa isang batang nag-aaral, ang magulang at titser nito ay parehong may tungkulin sa pag-agapay o pag-alalay sa kanya upang mahubog nang maayos ang kanyang pagkatao habang lumalaki. Hindi sila dapat nagbabatuhan ng sisi. Dapat alalahaning magkaiba ang sitwasyon sa tahanan at sa paaralan kaya ang uri ng kanilang paghubog ay nagkakaiba rin, subalit may iisang layunin tungo sa kabutihan ng bata.

 

Ang mahirap lang ay kung ang mismong magulang ng bata ay wala man lang inilalaang panahon para sa anak dahil baka ni hindi man lang ito maipaghanda ng maayos na pagkain bago pumasok o di kaya ay mapaalalahanang magpakabait sa paaralan. Ganoong problema din ang kakaharapin ng bata kung ang titser niya ay hindi man lang makakapagparamdam ng pagiging “pangalawang magulang” sa labas ng tahanan. May ilang titser kasi na bukod sa malupit na sa mga bata ay halos nakatuon ang pansin sa mga oras ng recess, tanghali, at uwian.

 

May patakaran ngayon ang mga paaralan na dapat ay magulang o nakakatandang kapatid ang kumuha ng card ng batang nag-aaral, kaya sana ay gamitin ang pagkakataong ito upang maiparating ng mga guro ang mga hindi pangkaraniwang napansin nila sa bata. Ang problema lang ay kung sobra ang dami ng mga mag-aaral kaya hindi posible ang sinasabing “one on one” na pag-uusap ng guro at magulang. Subalit may kasabihan na kung kinakailangan ay may magagawang paraan, at diyan masusukat ang katapatan ng isang guro sa kanyang layunin, ganoon din ang magulang na nagbigay ng buhay sa bata na hindi naman humiling na siya ay iluwal.

 

 

Ang Pagmamahal ng Ina sa Anak…para kay Miguel Kurt Padua

Ang Pagmamahal ng Ina sa Anak

(para kay Miguel Kurt Padua)

Ni Apolinario Villalobos

Mula sa sinapupunan niya nang ito ay sumibol

karugtong na ng kanyang buhay

ang anak na walang kamalay-malay

at sa marahang pagpintig ng puso nito

ramdam ng ina’y ligayang hindi matanto.

Nagmamahal nang walang pasubali, yan ang ina

na lahat ay gagawin para sa anak

nang ito’y lumigaya’t ‘di mapahamak

gumapang man at magtiis, o maghirap

matupad lang para sa anak, ang pangarap.

Ina lang ang kayang magtiis sa mabigat na pasakit

kakayanin ang lahat para sa anak

na sa mundo’y iniluwal na may galak

biyaya ng Diyos, sa kanya’y ipinagkaloob

kaya, pagmamahal niya’y taos, marubdob!

Ang Ating Ama…

Happy Father’s Day!

Ang Ating Ama…
Ni Apolinario Villalobos

Haligi ng tahanan kung siya ay ituring
Katatagan ay dama natin sa kanyang piling
Katuwang ng ating Ina sa pag-aruga sa atin
At para lang lumigaya tayo, lahat ay gagawin.

Sukdulan mang sumuway siya ng batas –
Magnakaw man, makabili lamang ng gatas
Buhay niya ay itataya, walang pag-alinlangan
Mailigtas lang ang anak sa mga kapahamakan!

Mahalagang bahagi tayo ng buhay niya
Damdamin niya’y dapat din nating madama
Pintig ng kanyang puso ay dapat ding damhin
Dahil sa kanyang buhay, galing ang buhay natin!

Suwail ang anak na sa Ama’y di lumingon
Kanya ring pagsisisihan, pagdating ng panahon;
Buhay o namayapa man ay ating bigyang pugay
Pangalang bigay, ipagmalaki natin at iwagayway!

Life and Writing

Life and Writing
By Apolinario Villalobos

Life and writing are similar on the aspects of their inception, mid-activities, and culmination.

There is pain felt as the womb pulsates, while the new life therein tries to manifest itself to the world. There is pain, too, in the head of the writer that throbs with effort as he struggles on how to start a sentence.

Relief is felt by the mother when the bundle of new life finally makes it out to enjoy its firs whiff of air. Relief is felt, too, by the writer as the first word comes out of his head to trigger the avalanche of more words that shall comprise a literary expression.

As the child grows enjoying life, he or she is guided by the parents, institutions and established norms so that he or she becomes a virtuous member of the society. On the other hand, as the writer progresses, set norms and ethics, as well as, his own style guide him to ensure that the outcome of his effort becomes satisfactory.

In life, it is difficult to “call it quits”, especially, as one enjoys life no end. But the onset cannot be prevented, as sometimes, it is unexpected – caused by an accident. Normally, though, it should come with old age or disease.

The writer, meanwhile, has to allow a ‘twist” to conclude what he is doing. Or, gracefully allow the avalanche of words to be exhausted, naturally, and spell the end.

As with living… writing can also be difficult.

Si Eden…Matatag na Ina

Si Eden…Matatag na Ina
Ni Apolinario Villalobos

Iba’t ibang pagkakataon ang sumusubok sa katatagan ng isang ina. Nandiyan ang mamatayan ng asawa kaya naiwang mag-isang nagtaguyod sa mga anak; mabubugbog ng istambay na ay adik pang asawa subali’t hindi niya maiwan dahil ayaw niyang mawalan ng ama ang kanyang mga anak; mamasukan sa beer house bilang entertainer upang mabuhay ang mga anak sa pagkakasala…marami pang iba.

Iba at pambihira ang nangyari kay Eden, wala pang apatnapung taong gulang na ina. Maganda ang samahan nila ng kanyang asawang nagta-traysikel hanggang ito’y maputulan ng isang paa dahil sa sakit na diabetes. Dinoble ni Eden ang pagkayod sa pamamagitan ng paglalabada at pagpapataya ng “ending”, isang sugal na paborito ng mahihirap dahil sa laki ng panalo kahit maliit ang taya, pati pagtinda ng banana-cue ay ginawa na rin niya. Sa kabila ng lahat, talagang kinakapos pa rin sila dahil lima ang kanilang anak, na ang mga gulang ay mula tatlo hanggang labing-anim na taon. Tuwing mag-usap kami ng asawa ni Eden noong buhay pa ito, pabiro itong nagsasabi na hindi lang kaliwa’t kanan ang mga utang nila, kundi harap at likod pa. Ang nagpatindi ng pangangailangan nila sa pera ay ang regular check- up at mahal niyang mga gamot .

Bilang huling hirit sa kapalaran nila, nagdesisyon si Eden na magtrabaho sa ibang bansa, at pinalad namang makapasok bilang katulong sa Saudi. Naiwan sa kalinga ng asawang pilay ang mga bata. Maganda ang mga plano na ibinahagi sa akin ng asawa niya dahil uunahin daw muna nilang bayaran ang mga utang, at saka na sila mag-iipon ng pangpuhunan sa negosyo. Inaasahan niyang may maiipon sila dahil dalawang taong kontrata ang nakuha ni Eden. Ang masakit nga lang ay inatake siya hanggang matuluyan dahil hindi nakainom ng gamot ng kung ilang araw. Nangyari ang trahedya, tatatlong buwan pa lamang na nakaalis si Eden.

Nagpakatatag ang mga bata na inalalayan ng ilang kamag-anak, lalo na ng mga kapitbahay na siyang nag-asikaso sa pinaglamayang asawa habang hinihintay ang desisyon ng amo ni Eden kung papayagan siyang umuwi. Masuwerte siya at napayagan naman, ibinili pa ng tiket sa eroplano at pinagbakasyon ng isang buwan upang maasikaso ang pagpalibing sa kanyang asawa. Dahil sa kabaitan ng amo, hindi maaaring hindi siya bumalik sa Saudi, lalo na at nakatali pa siya sa kontrata na maaari niyang ikakulong kung kanyang susuwayin.

May isang kamag-anak ang kanyang asawa na nagbigay ng matitirhan nilang mag-iina. Sa tabi nito nakatira ang bayaw ni Eden na nagpalakas ng kanyang loob. Magpapadala naman siya ng pera sa isa pang kamag-anak para sa mga pangangailangan ng mga bata lalo na ng mga nag-aaral.

Nang mag-usap kami ni Eden, nakita ko ang pangamba sa kanyang mukha na hindi naikubli ng maya’t mayang pagpatak ng luha na pinapahid niya agad upang hindi makita ng mga bata. Kailangang magpakita siya ng katatagan upang hindi panghinaan ng loob ang kanyang mga anak. Kinausap na rin daw niya ang mga ito at nagpasalamat siya dahil kahit sa mura nilang isip, naintindihan nila ang lahat kaya magtutulungan na lang daw sila at handa silang magtiis.

Iniwan ni Eden ang kanyang mga anak bago pumutok ang araw upang makaiwas sa trapik sa pagpunta niya sa airport. Nangyari ang inasahan niyang iyakan nilang mag-ina bago siya makalabas ng bahay, at dahil tulog pa ang bunso, siguradong mahihirapan ang mga kapatid sa pagpatigil ng kanyang pag-iyak paggising nito. Nang huli kaming mag-usap nina Eden at mga anak niyang tin-edyer, nag-isip na kami ng maraming dahilan na sasabihin sa bunso kung hahanapin siya nito.

Nakakalungkot isipin na ang ibang ina sa panahon ngayon ay walang kasiyahan sa kabila ng kasaganaan sa buhay. Ang iba, dahil halos hindi na alam ang gagawin sa paggastos ng labis na kita ng asawa ay inii-spoil ang mga anak sa pagbigay ng kanilang mga luho, bukod pa dito ang mga pansarili nilang kapritso kaya kung anu-anong retoke ang pinapaggagawa sa katawan.

Ang iba naman ay hindi natutong pagkasyahin ang kita ng asawa sa mga pangangailangan kahit sapat naman sana kung hindi lang dahil sa kanilang bisyo tulad ng pagsusugal at paglalabas-labas kasama ang mga kumare. Ang iba ay nagsa-sideline o kumakabit sa mga may pera upang matustusan ang kanilang luho na hindi kayang suportahan ng kita ng asawa, kaya napapabayaan pa ang mga anak.

Maraming biyuda tulad ni Eden sa mundo. Subali’t iilan lang siguro silang may matatag na kalooban. Ang iba ay nagpapakamatay dahil hindi nila kayang balikatin ang napakabigat na responsibilidad sa kanilang balikat. Ang iba ay nawawalan ng katinuan sa pag-iisip kaya bumagsak sa ospital ng may kapansanan sa pag-iisip at ang mga anak ay napapunta sa bahay-ampunan.

Palagay ko ay malalampasan ni Eden at mga anak niya ang mga pagsubok dahil hindi naman ito ibibigay ng Diyos kung hindi nila makakaya. Sa mga makakabasa, dasal para sa mag-iina ang hinihiling ko.

Unawain ang Silakbo ng Galit ng Ina dahil sa Pagtanggol sa kanyang Anak

Unawain ang Silakbo ng Galit
Ng Ina dahil sa Pagtanggol sa kanyang Anak
Ni Apolinario Villalobos

Nag-viral ang sinabi ng nanay ni Mary Jane Veloso na pagbabayarin raw niya si Pnoy sa ginawa nitong pagpapabaya sa kanyang anak kaya muntik nang mabitay sa Indonesia. Mabuti na lang at hindi natuloy, pansamantala, ang pagbitay. Ang isang ina, ay gagawin ang lahat para sa anak. Alam ng lahat na wala namang kakayahang umupa ng gun-for-hire ang nanay ni Mary Jane, na siyang kadalasang ibig sabihin ng ganoong banta. Maaari namang ihabla niya sa korte, pero alam din ng lahat na imposible dahil sa immunity ng presidente. Kaya sana ay unawain na lang siya.

Ayon kasi sa kuwento ng mga kapatid ni Mary Jane, sa loob ng mahigit apat na taon ay marami silang pinagdaanang hirap, na umabot pa sa muntik nang pagpapakamatay ng ilang beses ng tatay nila. At, sa loob ng panahong yon, ay puro paasa lang daw ang natanggap nila, hindi lang mula sa gobyerno kundi maski pati sa mga pribadong taong nilapitan nila. Sino ngayong normal na tao ang hindi halos mawalan ng katinuan sa pag-iisip, lalo na ang isang ina, kapag nakadanas ng ganoong klaseng hirap?

Ganyan din ang nangyari kay nanay Dionesia nang matalo ni Mayweather si Manny. Ang mga fans ni Manny, nabigla man sa nangyari ay medyo nahimasmasan na, maski si Manny mismo na nagsabing tanggap na niya ang kanyang pagkatalo, subalit ayaw paawat ni nanay Dionesia na nakita daw niya kung paanong lamutakin ni Mayweather ang mukha ng anak niya, na pinatotohanan naman ni Manny, kaya ito siguro yong nakita ng mga nanonood na parang may ibinulong siya kay Mayweather…na itigil na ang ginagawa niya. Sa galit ni nanay Dionesia ay gusto daw niyang makipagsuntukan kay Mayweather!

Sa loob ng siyam na buwan, pinaghirapan ng isang inang dalhin sa kanyang sinapupunan ang anak, na siyang panimula ng kanyang paghihirap. Subalit kung iisiping mabuti, nagsisimula ang paghihirap habang naglilihi pa lang siya dahil panay ang kanyang pagsusuka kaya hindi makakain ng maayos. Ang iba ay hindi maintindihan ang sarili dahil parang galit sa mundo. May naiinis pang nagsasabi na pumapangit daw sila dahil nangingitim ang kanilang kili-kili tuwing magbubuntis, tinutubuan sila ng taghiyawat, at gumagaspang ang kutis!

Sa pagluwal ng sanggol, halos maputol ang hininga ng isang ina sa pag-iri upang maitulak palabas ang sanggol. Yong nagpa-caesarian naman, dusa din ang dinanas dahil nalimas ang inipong pinambayad sa doktor. Habang lumalaki ang sanggol, panay ang puyat niya, at mamalasin pa kung tamad ang asawa, kaya ayaw makisama sa pag-alaga. Kapag nagsimula nang mag-aral ang bata, ina pa rin ang tumutulong dito sa mga araling-bahay kahit siya mismo ay halos hindi makaunawa sa mga bagong leksiyon na hindi niya inabot – trying hard lang talaga siya!

Kaya sinong ina ang hindi halos mabaliw kung malaman niyang nakulong at mapa-firing squad ang kanyang anak….sa ibang bansa pa? At sinong ina ang hindi aaray habang nakikitang inuupakan ang anak niyang boksingero sa loob ng ring at dinadaya pa sa pamamagitan ng paglamukos sa mukha nito?

Siyanga pala, ang tinutukoy ko dito ay ang mga inang normal ang pag-iisip, hindi ang mga disgrayadang babae na naglalaglag ng sanggol na nabuo sa kanilang sinapupunan dahil sa kanilang kalandian o kalibugan, o yong mga inang nagtatapon ng sanggol sa basurahan!

Sa isang banda, nakakabilib ang inang nagbunga man ang pagkaligaw niya ng landas ay nagpipilit pa ring buhayin ang anak sa lahat ng paraang kaya niya. Ang ganyang klaseng ina ang pinagpapala ng Diyos!

Samantala, yong mga hindi pa nakakadanas ng mga pagsubok tulad ng mga Veloso at nanay Dionesia Pacquiao, tumigil na lang sana sa pagbatikos…..unawain na lang sila. Isipin nyo na lang na nanay nyo rin sila na pinaglalaban kayo. At, higit sa lahat alalahanin natin ang kasabihang: NANAY LANG ANG MAGSASABING MAGANDA O GUWAPO ANG KANYANG ANAK!…may panlaban kayo diyan?

Torments in Life

Torments in Life

By Apolinario Villalobos

 

Life may not a bed of roses

As I may say

Love may make it vibrant

But, till when?

It’s one big question often asked

That can torment on sleepless nights

As the fickle heart can sometimes

Make its beating mean for someone else

Despite the promise, that’s sworn for years.

 

Offspring are parent’s hope

So, they say

Strength for aging moms and dads

But, are they?

It’s one big question often asked

That can torment on sleepless nights

As the growing youth can sometimes

Forget the nine months spent in womb

And their parents’ toil, till they have grown.

 

 

 

Two Untitled Haikus

Two Untitled Haikus

By Apolinario Villalobos

 

1..

A thank uttered by trembling lips

moved by sincerity from the heart

has more weight than tons of gold

given without even a taint of gratitude.

 

2.

A single grain counts a lot in a pile –

each is a fragment that adds to height

when a child gathers them as he plays

a delight he may not forget for days.