The Problems with Some Filipino Entrepreneurs

The Problems with Some Filipino Entrepreneurs

By Apolinario Villalobos

 

First of all, many Filipino entrepreneurs are copycats. Their attitude is such that if they have observed the success of a certain business, they get envious and start their own, thinking that they would attain similar success. That is how the long line of bibingka stands along the highway of Digos in Davao came about, as well as roadside eateries all over the Philippines.

The copycat syndrome also brings about the proliferation of “fad businesses” that eventually, dies a natural death.

 

Many Filipino entrepreneurs forget one most important factor which is very necessary in putting up a business…the personal conviction or determination founded on personal interest. This factor is determined by the character of the person who is putting up a business. Simply put, an investor will definitely not succeed in selling a product that he does not use. How can a vegetarian for instance, be successful in selling meat products? How can a person sell herbal products if he does not even drink coffee?

 

Filipino entrepreneurs expect overnight success of their investment. They want an immediate return of their investment and lose heart in proceeding at the sign of any loss. They forgot that any investment that involves money is risky and may take years for the initial capital to be recovered. Meanwhile, recovery of investment may even be impossible if the Filipino entrepreneur spends not only the profit but the capital itself which should be used as a revolving fund.

 

Finally, one reason why many of these entrepreneurs always depend on the “5/6 loans” from enterprising Indian nationals, the so-called “Bombay” is their failure to save even a small portion of their profit that can be used as revolving fund later on. This attitude is an offshoot of the “Bahala na System”…a very negative aspect of the Filipino culture that seems so difficult to eliminate or at least, minimize.

 

If we want to move up, we should change our attitude!

The “Other Side” of Divisoria (Manila, Philippines)

The “Other Side” of Divisoria (Manila, Philippines)

By Apolinario Villalobos

 

While Divisoria has always been known as the shoppers’ Mecca, especially, during Christmas, there is” another side” of it which I do not want to present as an image of poverty but that of perseverance, patience, and honest endeavor. This is the “other Divisoria” which many people just refuse to see as it might cause them to puke! The accompanying photos show how these honest Filipinos contentedly strive to live in sheer honesty.

 

The skeptics always say, “it is their fault for going to Manila and suffer deprivation”. These hypocrite skeptics have  TV, radio, and occasionally read newspapers, so they should know that the provinces from where these people who are eking out an honest living on the “other side” of Divisoria, are infested with NPAs, Abu Sayyaf, opportunistic landlords, and loan sharks. For the arrogant, the world is just for those who can afford to live decently. On the other hand, as these skeptics have not endured days of hunger, they may not understand how it is to make a difficult decision to live a hand-to-mouth life in Manila by scavenging in garbage dumps, rather than die of hunger and be in constant fear for dear life in the province.

 

It is true that the slums have been in existence for many decades now, but there would be no slums had the government ever since the time the nation has become independent, did not get infested with corrupt lawmakers and officials. The slums have been around since the time that deprivation and exploitation have been propagated by learned Filipinos who found their way in the halls of Congress and Senate, as well as, agencies, even at the helm of the government. Unfortunately, the seed of exploitation has grown into an uncontrollable proportion today, making corruption as wrongly and unfairly viewed to be always a part of the Filipino culture.

 

The striving people from the slums near Divisoria, and other districts of Manila, in this regard, may be viewed by the arrogant as akin to dogs and cats, because of their many children, oftentimes making them utter unsavory remark, such as, “they know they are poor, yet, they keep on having children”.

 

How I wish these skeptics can also openly, make biting remarks –

  • to the corrupt politicians and government officials, such as, “they graduated from prestigious universities and colleges, yet, they do not know what is right or wrong”

 

  • to the filthy rich, such as, “they have plenty of money, yet they can’t even throw a piece of bread to a beggar”

 

  • to the stiff-necked Catholic priests, pastors, and other religious ministers such as, “they are supposed to be representatives of the Lord, but they can’t afford to take a look at the spiritually hungry”

 

Finally, compared to the disgusting hypocrites, loan sharks, corrupt government officials, arrogant “religious ministers” and conscienceless rich, who are supposed to be learned and intelligent, the people who honestly make a living such as those who belong to the “other side” of Divisoria, are worthy to be called creatures of God – true human beings…slum denizens who are viewed by aforementioned with utter repugnance.

 

(This blog will definitely, not hurt those who do not belong to the mentioned “classes” of loathsome Filipinos.)

 

 

Ang Pagnenegosyo

ANG PAGNENEGOSYO

Ni Apolinario Villalobos

 

Mula noong unang panahon ay uso na ang pagnenegosyo na ginagawa sa iba’t-ibang paraan. Mayroong naglalakbay ng ilang daang milya sa disyerto upang makapagbenta ng ilang blokeng asin sa mga bahagi ng kontinente ng Africa. Mayroong tumatawid ng karagatan upang makipagkalakalan kahit sa pamamagitan ng senyas sa halip na wika. Ang isa sa mga kinilalang  pakikipagkalakalan ay gumamit ng tinawag na “Silk Road” at namayagpag din ang mga Portuguese dahil sa kanilang “Galleon Trade”. Nabanggit sa Bibliya na ang nakapaligid na pader sa templo ng Herusalem ay mga gate na itinalaga sa iba’t ibang uri ng kalakal tulad ng tupa, isda at ibang pagkain, balat ng hayop, etc. Subalit ang pinakamatandang “negosyo” ay ang bentahan ng laman o “flesh trade” na ang puhunan ay katawan.

 

Sa pakikipagkalakalan, ang unang ginamit na paraan ay sa pamamagitan ng pakikipagpalitan ng mga itinitinda o “barter”, at napalitan ng paggamit ng mga pinirasong ginto, pilak at tanso, hanggang ang mga ito ay tuluyang ginawang pera na may iba’t ibang katumbas o halaga.  Naglimbag rin ng mga papel na pera at tseke. Ang pinakahuling sistema sa pagbayad ay sa pamamagitan ng credit card, charging sa mga deposito sa bangko gamit pa rin ang credit card, at swiping ng cellphone na may impormasyon tungkol sa halaga ng perang laman nito.

 

Hindi maiwasang magkaroon ng lokohan o lamangan sa pagnenegosyo. Nangyayari yan ngayon sa pagitan ng mga bansa na may mga kasunduan sa larangan ng negosyo, at umiiral din sa pagitan ng malalaki at maliliit na negosyante. Hindi rin nawawala ang competition o tagisan sa pagitan ng mga negosyante sa pamamagitan ng iba’t ibang media at ang tawag sa hakbang na ito ay “advertisement”.

 

Ang pinakamatinding elemento ng pagnenegosyo ay may kinalaman sa “inggit”. Sa panahon ngayon, mapapansin ang pagsulputan ng mga magkaparehong negosyo sa iisang lugar. Sa simula ay iisang puwesto ang nakita kaya nagkaroon ng maraming mamimili kaya lumago. Okey lang sana kung ang lugar ay palengke at hindi bukana halimbawa ng isang maliit na subdivision o barangay.  Ang paglago ay nakita ng iba, nagkaroon ng ideya at maski pa i-deny, malinaw ang umiral na inggit. Pwedeng sabihin ng nainggit na pinairal nila ang karapatan sa pagbenta na tama naman, pero ang inggit ay nasa damdamin pa rin nila. Kung hindi sila nainggit, dapat ay nag-isip sila ng ibang mapagkikitaan at hindi pinairal ang masamang panuntunang, “sila lang ba ang may karapatang kumita?” bilang pamimilosopo. Dahil nakigaya lang at biglang dumami, siyempre humina ang kita hanggang sa magkalugian kaya sa kagustuhan nilang ipagpatuloy ang “negosyo” ay umutang at kumagat sa malaking porsiyento.

 

Hindi dahil may nakikita tayong umasenso sa negosyo ay iisipin na natin na pwedeng mangyari din sa atin. Hindi lahat ng tao ay may pagkatao o personalidad na angkop sa pagnegosyo. Ang iba ay talagang walang hilig sa pagnegosyo, at nakisakay lang sa uso o nainggit. Ang hirap kasi sa iba, masabi lang na “negosyante” ay pinapairal ang kayabangan at inggit. Sa halip din na personal na asikasuhin ang negosyo kahit maliit lang, ay pinapaubaya sa mga taong sinisuwelduhan kaya ang kakarampot na kita ay pumupunta lang sa pangsuweldo at kung minalas ay nakukupitan pa ng kita, kaya doble ang lugi!

 

Marami akong alam na nagkandalitse-litse ang buhay dahil sa ganitong pangyayari. Ang iba ay nagbenta o nagsanla ng mga ari-arian hanggang sa tuluyang mawala. May iba kasing nakikinig din sa pangbubuyo o sulsol ng mga kaibigan na ang hangad ay makibahagi sa pera ng sinulsulan at hindi sa kikitain ng negosyo kaya sa pagtulong kuno ay okey na sa kanilang bigyan ng  “allowance”, hindi sweldo dahil pangit ang dating…what are friends for nga naman. Dahil diyan, walang pakialam ang nanulsol kung malugi man ang negosyo pagdating ng panahon. Sa sistemang ito, karamihan sa mga nautong “biktima” ay ang mga may-asawang kumikita ng malaki sa abroad, na ang tingin ng iba ay mayaman dahil na rin sa kanilang pagyayabang. Yong ibang asawa ay hindi kini-clear sa kanilang asawa sa abroad ang gagawin. Yong iba namang nagtatapat sa asawa, ay pinipilit ang plano kaya walang magawa ang asawa kundi pumayag. Kapag nalugi ang negosyo, ang susunod ay sisihan at kung malasin ay nagtatapos sa hiwalayan!

 

 

The Commercialization of Traditions

The Commercialization of Traditions

By Apolinario Villalobos

 

Shrewd people see money in everything that man does and needs to do. From birth to death, practically, the life of man is manipulated by these people who created “necessities” without which they made life some sort of miserable to live.

 

When a mother gives birth, today in the Philippines, it has to done in the designated “birthing center” (Paanakan) in every barangay, or clinic or any hospital if available. If the couple lives kilometres away from such center, a vehicle must be hired to reach it. Resourceful husbands may make use of a cart pulled by a carabao, otherwise, it must be a contracted tricycle or a jeepney. Somehow, though, the use of the birthing center is free as mandated by the law. But for goodwill’s sake, the couple must shell out some cash for the midwife whose services come cheaper compared to giving birth in a clinic or hospital. Even if birthing is done at home, the attending “kumadrona” must still be paid for her services.

 

Basic needs of babies have flooded the market, from feeding bottles to diapers and cribs. Registration in the local government’s Registrar’s Office requires money for the processing of documents and so is the baptismal ceremony in the local Church, and more cash is needed for the thanksgiving celebration at home, a social venue, or a restaurant. A year after birth and every year thereafter, there is a need to celebrate the “birthday” so the baby needs new clothes and a celebration has to be made either at home or restaurant or burger outlet, at least. (I found out that many of those from the impoverished provinces who found their way to Manila to look for a job have no birth certificate, as they told me that they were not registered in their locality’s Civil Registrar’s office due to their poverty).

 

Then, of course, the parents have to be given recognition for their sacrifices, so today we have the “Father’s Day” and “Mother’s Day”. Gifts must be bought for them, at least flowers for the loving mother or a new shirt for the hardworking father. When the grown up children decide to get married and have families of their own, their parents become “grandparents”, so there’s also, the “Grandfather’s Day” and the “Grandmother’s Day” to celebrate….presents are needed to be given to show the love of the family. Dine out for bonding needs to be earmarked in the budget. Why the need for such “special” days when it is the obligation of children and grandchildren to show love to them “every day”?

 

Today, schools require that at least parents of their students must attend the “Family Day”, which personally, I just cannot understand because every second, minute, hour, day, week, month and year, the students are with their family or at least with their parents. So why must they spend precious time and money for food and other “contributions” just to be part of this foolish day, either in school campus or in expensive resorts or any other “educational” venue? I assume that this kind of “tradition” which the Department of Education allows is just an invention of some private schools and which later were imitated by other private schools that see the sparkle of cash in the activity. So, there you have the “Family Day” which many parents view as some kind of a racketeering effort. For, how can it be called a “family” bonding day when only the students and their parents are present while the rest of the members are not…as perhaps, brothers and sisters may be busy in the internet café or having fun with their buddies?

 

Another school “tradition” is the so-called “Educational Tour” a familiarization of something or someplace, most often, a mall or a resort. Poor students who cannot afford the fee are slapped with research requirements that will see them a whole day or two at the internet shop if they do not have a computer at home. Just imagine the expense to be incurred if the internet cafe would charge almost Php50 per hour plus printing of several pages of researched materials…everything amounting to almost a thousand pesos or more! Such required research comes out as a punishment for not joining the tour. In other words, joining the junket tour or making research will amount to the same expense, although, the former is purely a leisurely activity while the latter is accomplished with much difficulty.  This academic insanity is such that many parents cannot understand how a trip to a mall or resort can be compared to a researched thesis that can be graded. To justify the tour, schools include in the itinerary a trip or two to some facilities like hotel or restaurant if the course is related to tourism. But, can’t teachers show footages of these facilities as a module in the school room?

 

Of course, as regards recognition, teachers must not be left out because there is now what is celebrated as “Teacher’s Day”, even if some or many of them cannot pronounce the letter “R” properly when speaking in Filipino or any dialect, a mistake that their students perceive as “correct” or “just right”, because their teachers do it.

 

When graduation comes, the “traditional” march and ceremonies require toga, photo taking, and new clothes for mama and papa. No amount of warnings from the seemingly helpless Commission on Higher Education and the Department of Education and Culture can stop schools from holding their graduation ceremonies in expensive venues.

 

And, here’s for the “traditional” marriage for the couples in love. Registration in the Municipal or City Hall requires money. Nuptial ceremonies in the church require money, especially, the outfit for the whole entourage. Then, most especially, the feast for the godparents and well- wishers must be impressive as such occasion happens once in one’s lifetime that can even bring parents to tears. For the unlucky ones who call it quits after just a few years of companionship, filing of legal separation or divorce requires money. Those who persist for years till death, have to celebrate “wedding anniversaries”, very important traditions that require symbolic gifts. The “anniversary” tradition dates back to the pagan days and today, it is being observed by Christians and made more colourful with symbolic gifts, mostly made in China!

 

But the most outstanding “tradition” that has made many people filthy rich or woefully poor, is the “Christmas” which was not even celebrated by the original Christians, although, it is supposed to be about the birth of Jesus Christ, as what were celebrated  then, were his circumcision and baptism. I need not elaborate on this, as we already know stories of how, impoverished families would squander hard-earned money during this occasion, while wise businessmen laugh their way to the bank!

 

Finally, when death occurs, the funerary tradition requires money, too. The need to be buried or cremated has given life to the “funeral” and “memorial parks” industries. A lot for two remains could amount to not less than Php200K and some coffins could cost more than a million pesos!

Beverly Padua: Nakakabilib dahil Nakakabenta sa Internet kahit Cellphone lang ang Gamit

Beverly Padua: Nakakabilib Dahil Nakakabenta sa Internet

Kahit Cellphone lang ang Gamit

Ni Apolinario Villalobos

 

Meet Beverly or Bevs na nakakapagbenta sa internet kahit walang laptop, i-Pad o desktop computer dahil ang gamit lang ay isang simpleng smart phone. Nakakagulat, dahil sa pagkakaalam ko, ang mga on-line sellers ay umaasa sa malalaking computer na kanilang tinututukan sa loob ng 24/7, hangga’t maaari. Nang una kong makita ang shop site niya ay bumilib na ako dahil  sa linis ng pagkagawa, hindi kalat o magulo kaya hindi nakakalito. Ginawa rin pala niya ito gamit lang ang simple niyang cellphone.

 

Panganay siya sa kanilang magkakapatid at ulila na sila sa ina. Ang tatay naman nila ay sakitin kaya silang magkakapatid na kumikita kahit papaano ang nag-aambagan upang makaraos ang pang-araw araw nilang pangangailangan. Kahit madalas silang kapusin sa budget ay dinadaan nila sa matinding pagtitipid ang lahat upang masambot ang kanilang pangangailangan lalo na ang mga gamot ng kanilang tatay.

 

Single mom din siya. Wala siyang hinanakit sa ama ng kanyang anak kahit na ito ay may iba nang pamilya. Kahit sa hinagap ay hindi niya naisip ang maghabol o magalit sa dating asawa, bagkus ay dinadaan na lamang niya sa pagsisikap ang lahat  upang mapalaki nang maayos ang nag-iisang anak na naging inspirasyon niya sa buhay. Sa kabila ng lahat ay hindi natinag ang kanyang malakas na pananalig sa Diyos, at sa halip ay tinutumbasan na lamang niya ng pagpapaubaya, dahil ayon sa kanya, darating din sa tamang panahon ang taong talagang nakalaan para makasama niya habang buhay.

 

Hindi siya nariringgan ng kahit kaunting hinagpis kahit may mga pangangailangan din siya para sa kanyang kalusugan bilang isang diabetic. Ilang beses na rin siyang sinumpong nang matindi dala ng kanyang sakit subalit lahat ay kayang nalampasan, kaya ang ginagawa na lamang niya ay pag-ibayuhin pa ang pag-iingat upang hindi siya atakehin uli.

 

Masidhi ang pananampalataya ni Bevs sa kapangyaarihan ng Diyos dahil ilang beses na rin daw niya itong napatunayan. Noong nakaraang taon kung kaylan patung-patong ang pangangailangan nila sa pera ay saka naman humina ang bentahan, subalit hindi siya nagpakita ng pagkainis, sa halip ay tinanggap na lang ang sa tingin niya ay isang pagsubok. Totoo ang kanyang naramdaman dahil nitong nakaraang mga araw ay nagsunud-sunod naman ang pagpasok ng mga order sa kanya.

 

Kahit ang dapat sana’y kailangan niyang i-Pad lamang upang lumaki kahit bahagya ang screen na kanyang tinututukan ay ipinagkikibit na lamang niya ng balikat. Hindi daw priority ito, kaya bibili na lamang siya kapag may ekstra siyang naipon dahil ang mahalaga ay ang pangangailangan ng kanyang anak, isa pang kapatid na nag-aaral, at amang nangangailangan ng mga gamot.

 

Hindi siya nawawalan ng lakas kahit halos magdamag kung tumutok siya sa cellphone sa paghintay ng papasok na order dahil kapag pinalampas ng kahit ilang minuto lang na hindi nasagot agad, ay lilipat na sa ibang online shopping site ang browser. At, ang sikreto daw niya sa pagkakaroon ng lakas ay ang tiwala sa Diyos na nasa likod lang niya.

 

Magandang halimbawa si Bevs sa mga nagsisikap kahit maraming kakulangan dahil kahit simpleng smart phone lang ang gamit ay kumikita, hindi tulad ng iba na nakikipag-text at tsismisan lang sa mga barkada, ang gusto ay mamahaling cellphone o i-Pad pa, at kung hindi mapagbigyan ay magtatampo sa mga magulang o di kaya ay lalayas, at kung asawa naman ay magdadabog na humahantong kung minsan sa pagpapabaya ng mga obligasyon bilang asawa at ina.

 

(For interested shoppers, please check Princessrobe O’shop and OBe Padua facebook pages.)

Bevs Padua

 

 

A Nation is Like a Restaurant

A Nation is Like a Restaurant

By Apolinario Villalobos

A nation is like a business enterprise such as a restaurant. The nation’s president is equivalent to the restaurant’s manager. As the lawmakers formulate laws and policies that shall make the nation stable, so do cooks come up with dishes that should attract clientele that shall establish the likeability of the restaurant. The waiters, assistant manager, dishwashers and the rest of the staff of the restaurant, correspond to the plain citizens, government officials and employees of the nation.

Just like a restaurant that is poorly managed, thereby, fail to attract customers, so will a nation  fail to attract visitors due to poorly- managed total governmental system. Just like a restaurant whose menu contains the concocted dishes that should taste real good, the nation should also have infrastructures and programs for the convenience and satisfaction of visitors. If the customers of a restaurant are not satisfied with the advertised menus, they feel fooled, just like a nation that will earn the ire of unsatisfied visitors who experienced the chaotic traffic, blackouts, disrespect and opportunism of taxi drivers, and wavering security on the streets.

A restaurant needs only to satisfy its customers who will spread with their unsolicited word-of-mouth advertisement their good impressions, just like a nation whose satisfied visitors do not need prodding in telling their friends back home about their nice and memorable experience.

Just like a restaurant, a nation can also face bankruptcy…

Ang Negosyo sa Kuryente…at ang maagang pangangampanya ni Jericho Petilla

Ang Negosyo sa Kuryente
…at ang maagang “pangangampanya” ni Jericho Petilla
Ni Apolinario Villalobos

Kasama sa pagnenegosyo ang agam-agam sa pagbagsak o pagkalugi nito. Ang negosyante ay dapat maging handa kung ano ang gagawin sakaling ito ay mangyari. Kasama sa kahandaan ang pagbalik ng nawalang puhunan at pagtanggap ng pagkakamali. At, upang hindi na maulit pa, dapat kilalanin ng negosyante ang uri ng kanyang mga kostumer upang makaisip siya ng angkop na istratehiya o pamamalakad.

Ganyan dapat ang MERALCO at iba pang ahensiya na may kinalaman sa negosyo ng kuryente. Ang palaging sinasabi nilang dahilan upang makapagtaas ng singil ay ang pagkalugi daw. Paano silang malulugi, ganoong sila lang naman ang nagpapatakbo ng industriyang ito? Ang mga tao ay walang mapagpilian dahil ang MERALCO ay nag-iisa, kaya walang kakumpetensiya na maaaring maging dahilan ng agawan ng mga kostumer.

Mismong MERALCO ang umaamin na malaking boltahe ng kuryente ay ninanakaw dahil sa mga illegal na koneksiyon. Bakit hindi nila gawan ng paraan upang matigil ito? Bakit nila ipapataw ang kalugian sa ibang mga kostumer na hindi naman gumagawa nito? Ibig bang sabihin, halimbawa, ay magtataas ng presyo ang isang grocery dahil madalas silang kupitan o di kaya ay holdapin?

Yong sinasabi namang “nawawala” na kuryente dahil sa haba ng dinadaluyan nito, kaya pagdating nito sa malalayong customer ay mahina o manipis na, ay isinasama pa rin sa paniningil sa lahat. Kasalanan ba ng mga kostumer kung palpak ang paraan nila sa paglatag ng mga kable? Ibig bang sabihin, sa pagdeliber halimbawa ng buhangin, dahil hindi maganda ang disenyo ng trak kaya maraming natatapon, ang mga natapon ay ipapataw sa omorder?

Hindi makatarungan na ang ganitong uri ng “pagnanakaw” ay gawin ng mga negosyante ng kuryente sa mga kostumer. Subali’t dahil umiiral, pagpapakita lamang ito ng kahinaan at pagka-inutil ng pamahalaan at ng ahensiyang may kinalaman dito, ang Department of Energy. Dapat, anuman ang mga kalugian ng mga negosyante sa kuryente ay sarilinin nila, dahil inaasahan silang handa sa ganitong pangyayari. Kung hindi naman napaghandaan, dapat ay aminin nila at bitiwan ang negosyo upang mahawakan ng ibang responsable, matino, at matapat – hindi mapanlinlang!

Ang masakit pa ay ang paggastos ng milyones para sa informercial ng hepe ng Department of Energy, si Jericho Petilla na animo ay nangangampanya na sa pagka- senador sa 2016 election. Ginagawa niyang tanga ang mga tao sa pagsasabi ng mga dapat gawin upang makatipid sa kuryente, ganoong, ang mga ito ay matagal nang alam maski ng mga bata.

Ang Globalization at Pilipinas

Ang Globalization at Pilipinas

Ni Apolinario Villalobos

 

Ang pagsirit ng mga halaga ng iba’t ibang bilihin, lalo na ng mga pagkain – ito ang bangungot ng globalization na dulot sa Pilipinas. Ang idinulot ay malawakang paghihirap. Kung dati, ang mga umaangal ay ang mga walang regular na trabaho, lalo na yong mga nakatira sa depressed areas, ngayon, halos lahat na ay nag-iingay. Hindi kasama dito ang mga talagang mayayaman na kayang sabayan ang mga pangyayari.

 

Nakakatawa ang sitwasyon ng Pilipinas sa paningin ng mga taga-ibang bansa. Nandito sa atin ang International Rice Research Institute (IRRI), dalubhasaan ng mga rice scientists at technologists mula sa ibang bansa upang mag-aral ng mga bagay-bagay tungkol sa makabagong kaalaman sa pagtanim ng palay, subali’t nag-aangkat tayo ng bigas mula sa bansa nila! Isang agricultural country ang Pilipinas, subali’t ang presyo ng sibuyas, bawang at luya ay katulad ng sa mga bansa sa Europe at Amerika na nag-aangkat ng rekadong ito. Ang mga gulay-butil tulad ng monggo, tapilan, at iba pa ay tahimik kaya hindi napansin ang pagsirit din ng mga presyo. Idagdag pa diyan ang pananamantala ng ibang Pilipinong mangangalakal na nagtataas ng mga presyo ng mga dati na nilang paninda, upang sumabay sa kaguluhan, at lalo na ang kalamyaan ng pamunuan ng bansa kaya hindi makontrol ang mga pangyayari.

 

Ang mga nananamantala para bang sinubukan lang ang pamahalaan kung makakalusot sila…nakalusot nga!… kaya, kaliwa’t kanan ang pagsirit ng mga presyo. May ginagawa din naman ang gobyerno – ang walang katapusang imbestigasyon. Baka isa ito sa ipamamana ng pangulo sa susunod na administrasyon. Wala man lang sinampulan upang maging halimbawa, kaya pati yong tauhan niya na dapat noon pa nag-resign o tinanggal dahil sa kapabayaan, kapit-tuko sa pwesto. Sabagay, maganda ang dahilan niya – siya pala ang may pinakamalaking sweldo!

 

Nang umupo bilang pangulo si Fidel Ramos, nagsimula ang walang puknat na pagbenta ng mga pag-aari ng bansa na pinalabas na “privatization” upang mapaayos daw ang pagpapatakbo ng mga ito dahil tadtad ng korapsyon. Yong iba, ibinenta dahil “non-performing” o natetengga lang, hindi kumikita. Isang panlilinlang na nakalusot. Mabuti na lang at naagapan ang pagbenta sana ng historical landmark ng bansa na Manila Hotel. Ang mga ospital na gustong ibenta ay bantay-sarado ng mga militante. Ipapaayos daw ang mga ito upang maging moderno kaya ibebenta ng gobyerno sa mga private corporations. Ang mga lupang kinatitirikan ng mga ospital, hanggang ngayon ay hindi pa nalilipat sa kanila. May malaking dahilan kaya?

 

Ibenenta ang Fort Bonifacio sa mga negosyanteng Indonesian, ang National Steel sa mga Chinese-Malaysians, Petron sa mga Saudi Arabians, pinuno ang Subic ng mga Taiwanese, ang mga iba’t ibang nakatiwangwang na mga lupa ng bayan, sa iba pang mga banyaga ibinenta at pinatayuan ng mga condo at malls. Ang mga condo, karamihan ay tinitirhan ng mga banyaga dahil hindi kaya ng mga Pilipino ang presyo. Ang mga malls ay pinuno ng mga produkto galing sa ibang bansa, lalo na China at Korea. Ang karamihan sa mga pwesto, pag-aari ng mga banyaga. Saan nakalugar ang mga Pilipino?…..kung hindi mga dispatsadora, janitor at security guards, ang iba nagtitinda sa mga bangketa!

 

Ang mga Pilipinong gustong sumabay sa “globalization”, nagbenta ng mga lupain nilang dati ay taniman ng palay, gulay, kape at mga punong-prutas upang ma-develop na subdivision. Ang developer ng malalawak na lupain…mga banyaga! Inasahan ang turismo at may nakitang kapirasong pagbabago subali’t karamihan pa rin ng mga pasilidad para sa industriyang ito ay pag-aari ng mga banyaga, ito ang mga mauunlad na resort sa mga popular na isla tulad ng Boracay.

 

Pinapalabas na korporasyong Pilipino ang nagpapatakbo sa mga na-privatize na pasilidad para sa tubig at kuryente, subali’t sa loob ng mga korporasyong ito ay may mga banyaga, kaya ganoon din ang kinalalabasan ng lahat, na ang pang-kontrol ng mga ito ay may impluwensiya nila at ito ang nakakapag-alala.

 

Ang mga likas na yaman tulad ng itim na buhangin na pinagkukuhanan ng mga elementong ginagamit sa makabagong gadget, hantarang hinahakot sa ibang bansa. Nakatanghod lang mga lokal na opisyal at mga ahensiyang nakatalaga para dito, duda tuloy ng iba, pati sila ay sangkot sa mga transaksyon – kumita!

 

Ang masaklap, kung nagtaasan ang mga presyo ng mga pangunahing bilihin, ang tanging naisip agad na gawin ng gobyerno ay umangkat sa ibang bansa. Umabot nga sa punto na pati ang galunggong at pusit ay galing sa Taiwan – frozen!

 

Ang prinsipyo ng globalization ay umiinog sa maayos at hindi sa kung sino ang nagpapatakbo ng negosyo. Kaya maraming banyagang negosyante sa ating bansa ngayon ay dahil sa ganitong prinsipyo. Ang paniwala ng mga taong may pakana na isali ang bansa sa globalization, mga banyaga lamang ang may kakayahang mamuhunan o magpatakbo ng negosyo – wala silang tiwala sa kababayan nila. Isa pa, pangangalakal na lang ba ang maaaring pagkitaan? Bakit pinabayaan ang agrikultura na dapat sana ay pinaunlad muna? Alam naman ng lahat na ang bansa ay kabilang sa grupo ng third world countries kaya wala talagang kakayahang makisabay sa mga nakakaangat na mga bansa pagdating sa kalakalan at teknolohiya.

 

Nagkaroon man ng trabaho ang ibang Pilipino dahil sa globalization, ito ay seasonal lamang at higit sa lahat, kontraktwal, kaya ganoon din ang nangyari, wala pa ring spending capacity ang mga Pilipino, dahil sapat lang o kulang pa ang kita nila. Sinasabi kasi ng mga ekonomista na kung maraming gumagastos, tuloy ang kalakalan, kaya aangat ang ekonomiya ng bansa. Hindi ito nangyari sa Pilipinas. Kaya siguro ang mga may pakana ng globalization ay halatang tahimik, dahil napahiya!

 

Kung malampasan man natin ang bangungot at magigising pa tayo na buhay, baka ang mabuglawan ng ating mga mata isang umaga ay mas matinding pangyayari, na ang nagpapatakbo ng Pilipinas ay hindi Pilipino. Yan ay haka-haka lang naman dala ng matinding panlulumo dahil sa mga nakakabaliw na pangyayari sa ating bansa!