Sa Holy Week, Hindi Lang Dapat Mga Batang Gutom ang Pakainin

Sa Holy Week, Hindi Lang Dapat

Mga Batang Nagugutom ang Pakainin

Ni Apolinario Villalobos

 

Ang sinabi ni Cardinal Tagle na sa pangingilin ng mga Kristiyano, isama ang pagpakain sa mga batang gutom…para sa akin ay bitin, kulang. Dapat ay buong pamilya na ang pakainin dahil kung may mga batang gutom, malamang ay gutom din ang kanilang pamilya dahil sa kahirapan, maliban lang kung ang tinutukoy ni Cardinal Tagle ay mga batang kalye na lumayas mula sa kanilang mga tahanan. Sa isang banda, kahit ang tinutukoy ni Cardinal Tagle ay ang batang sumisinghot ng rugby, o mga “batang hamog”, dapat isiping may mga pamilyang gutom din namang nakatira sa bangket at yong iba ay ginawa pang tahanan ang kariton. Hindi lang dapat pagkain ang ibigay sa kanila kundi pati na rin damit at tarpaulin na panglatag sa sementong hinihigaan.

 

Maliban sa tao, sana naman ay isama na rin ng mga nangingilin ang mga hayop na nasa kalye – mga aso at pusang walang mga “tao”, o mga taong nag-aalaga, o walang tahanan inuuwian. Sila ay may mga buhay din naman. Sana ang mga taong nangingilin na naglagay pa ng uling na hugis krus sa noo nang sumapit ang Ash Wednesday ay hindi mandiri sa pag-abot ng pagkain sa aso at pusang tadtad ng galis ang katawan kaya halos mawalan na ng balahibo. Sana ay hindi sila maduwal o masuka kung abutan nila ang mga ito ng mga pinira-pirasong tinapay.

 

At baka, maaari na ring isama ang isa pang nilalang ng Diyos na bahagi na rin ng buhay ng tao – ang mga halaman. Maraming tao ang pabaya sa kanilang mga halaman. Sila ang mga taong ang hangad lang sa pagbili ng mga halaman ay makisabay sa mga kinainggitang kapitbahay, subalit dahil talagang walang hilig, kalaunan ay pinabayaan na nila ang mga kawawang halaman. Itong mga mayayabang kaya ang gutumin at uhawin? Kung ayaw na nilang mag-alaga sa pinagyabang na mga halaman sana ay ipamigay na lang din nila sa mga kapitbahay na hindi nila kinaiinggitan.

 

Kung dapat maging mabait ang mga nangingilin sa mga hayop at halaman sa Holy Week, sana ay bigyan din nila ng puwang sa kanilang dasal ang mga taong ASAL-HAYOP na nagkalat sa Kongreso, Senado, at mga ahensiya ng gobyerno. Sana ay ipagdasal nila ang pagbago ng mga ASAL-HAYOP na mga taong ito upang hindi pa madagdagan pa ang haba ng kanilang mga sungay!

 

Higit sa lahat, sana ang gagawing pangingilin ng mga tao sa taong 2016  ay hindi dahil nakisabay lang sila sa mga kaibigan, kundi dahil bukal sa kanilang kalooban. Hindi sana nila gagawin ang pangingilin para sa mga nagawa nilang kasalanan, kundi upang bigyan din sila ng lakas na mapaglabanan ang tukso sa paggawa ulit ng mga kasalanan. Tuluy-tuloy sana nilang gawin ang pangingilin taon-taon, habang kaya nila hanggang sila ay malagutan ng hininga!

 

dog

 

 

 

Kung Babaguhin ang Ugali, Isama na rin ang Pananaw sa Buhay

Kung Babaguhin ang Ugali, Isama na rin ang Pananaw sa Buhay

Ni Apolinario Villalobos

 

Walang silbi ang pagbago ng pagkatao kung ugali lang ang magbabagong anyo, at ang pananaw sa buhay ay hindi. Ang isang halimbawa ay ang pagbago ng isang lasenggo na nabawasan nga ang pag-inom ng alak subalit hindi pa rin naniniwala sa kahalagahan ng pag-impok para sa kinabukasan….kaya kahit hindi na lasenggo, ay bulagsak pa rin sa pera. Ang ugali ng tao ay tungkol sa mga nakasanayang gawin at sabihin. Kung ang isang tao ay hindi na nga nagmumura pero mapanira pa rin ng kapwa, wala ring silbi an kanyang pagbabago.

 

May mga ugali ring mahirap baguhin dahil lulutang at lulutang ang likas na nakagawiang hindi kayang takpan ng pagpapaka-plastik o pagkukunwari. May mga taong sensitibo sa ugali ng iba kaya nararamdaman nila kung bukal sa kalooban ang sinasabi ng mga kausap nila dahil naipagkakanulo o betrayed sila ng ekspresyon ng kanilang mukha, at kahit ng simpleng galaw ng mata…sa Ingles, ito ang tinatawag na “body language”.

 

Ang paniniwala ay nagsisimula sa isip ng tao at ito ang nagpapakilos ng iba’t ibang bahagi ng katawan. Dalawang lakas ang nakakaapekta sa isip – positibo at negatibo….sa simpleng salita – mabuti at masama. Kung hindi tutugma ang ikinikilos ng isang tao sa kanyang iniisip, “nadudulas” siya sa pagsalita, na kung sa Ingles ay tinatawag na “slip of the tongue”. Ang tawag sa pilit na pagtatakip ng tunay na ugali ay pagkukunwari.

 

Upang maging kapani-paniwala ang pagbabago na ginagawa tuwing Holy Week at Bagong Taon, piliin ang mga ugaling “kayang baguhin”. Hindi kailangang mag-ambisyong maging santo o santa ang isang tao upang mabago ang masama niyang ugali. Kahit hindi siyento por siyentong mababago ang masamang ugali ng isang tao, basta aminin niyang siya ay talagang masama, ito ay katanggap-tanggap na, dahil nangangahulugang alam niya kung ano ang dapat baguhin sa kanyang pagkatao. Sa ganyang paraan, kahit papaano ay mauunawaan ang kanyang pagpipilit  kaysa naman siya ay magpaka-plastik pero madalas namang madulas!!!

The Day Hector and His Family Helped the Perpetual Village 5 HA President, Louie Eguia

The Day Hector Garcia and His Family Helped the

Perpetual Village 5 HA President, Louie Eguia

By Apolinario Villalobos

 

When the unpaved roads of the Perpetual Village 5 was finally completed, courtesy of the City government of Bacoor City, flaws were discovered such as the low-grade asphalt that was used to fill the gaps of sections, and which practically cracked and broken into pieces in time, and the dangerous wide-gapped corners that endanger maneuvering cars, especially, vans and garbage trucks. Two garbage trucks almost lost their balance while maneuvering the corner along Fellowship and Unity Streets.

 

The anticipated dangers due to the precarious corners were brought to the attention of the contractor when the project was near completion, but to no avail. Understandably, he was constrained by the allocated budget that was allowed only for the approved width, thickness, and length of the roads in the subdivision. Rather than wait for mishaps to occur, the President of the Perpetual Village 5, Louie Eguia, decided to make use of the meager fund of the association.

 

As expected, Hector Garcia and the available members of his family volunteered to help – his wife Angie, daughter Mara, son-in-law Jet, and even the latter’s household “stewardess”, Ting.  From eight in the morning up to almost noon, the small group toiled under the searing heat of the sun. Even Mara who was on day -off and the lean and young “stewardess” Ting, took turns in mixing cement, gravel, and sand. Jet, who just arrived home from an overnight job also shook off the fatigue from lack of sleep. With a wheelbarrow, Hector tediously, made several trips to the Multi-purpose Hall for the pre-mixed cement and gravel, while Louie, though, suffering from skin allergies from the prickly heat, untiringly did his part.

 

I have already blogged the Garcia couple due to their unselfish “habit”, worthy of emulation. The habit practically runs in the family which also contaminated their house help, Ting, whom I lovingly call “the stewardess”. They talk less, but work more, and this habit made them click with the equally man of few words, Louie, their homeowners’ association president.

 

Rose

Rose

(para kay Rosita Segala)

Ni Apolinario B Villalobos

 

Kung siya’y iyong pagmasdan

Mababanaag mo sa mga mata niyang malamlam

Bigat ng pinapasang katungkulan

Hindi lang para sa mga mahal sa buhay

Kung hindi, pati na rin sa malalapit na kaibigan.

 

Mayroon man siyang kinikimkim

Hindi kayang isiwalat ng maninipis na labi

Ang matagal nang pinipigil na damdamin

Nakapaloob sa nagpupumiglas na tanong

“May kaligayahan kaya para sa akin sa dako pa roon”?

 

Marami na rin siyang inasam sa buhay

Nguni’t maramot ang kapalaran at pagkakataon

Kabutihang kanyang pinamamahagi sa iba

Kalimitan ay palaging may katumbas na luha

Pati na pag-abuso na nagbibigay ng matinding pagdurusa.

 

Sa kabila ng lahat, marubdob pa rin ang paniniwala niya sa Diyos

Na siyang tanging nakakabatid ng lahat ng kanyang paghihirap

At alam niyang darating ang panahon na kanyang makakamit

Pagmamahal at katiwasayan ng kalooban na sa kanya’y pinagkait

Samantala, kanya na lang iindahin, mga darating na siphayo at pasakit.

 

(Si Rose ay taga-Quezon at nang mapadpad sa Maynila noong 1972 ay kumuha ng maliit na puwesto sa Recto, sa bahaging kung tagurian ay “Arranque”. Sa bahaging ito ng Maynila makakakita ng mga alahas na binebenta ng mura dahil karamihan ay nabili ng bultuhan o maramihan sa mga bahay-sanglaan o pawnshop. At, sa ganitong uri ng negosyo sumabak si Rose, subalit hindi sa pagbenta, kundi sa paglinis na kasama ang pagtubog upang lalong tumingkad mga alahas. Ang puwesto niya ay nasa ilalim ng hagdan patungo sa ikalawang palapag ng lumang gusali, kung saan ay may inuupahan siyang kuwarto, kasama ang kanyang pamangkin na si Marivic.

 

 

Marami siyang kakumpetensiya sa uri ng kanyang trabaho – mga lalaki, kaya napabilib ako sa kanya nang malaman ko ang kanyang trabaho. Ayon sa kanya, pinipilit niyang makaipon upang may magamit sa mga emergency na pangangailangan kaya alas- siyete pa lamang ng umaga ay nag-aabang na siya ng mga kostumer na gustong magpalinis ng alahas, at inaabot siya ng gabi dahil sa kanyang pagtitiyaga.

 

Sa probinsiya pa lang nila ay marami nang natulungan si Rose, subalit hindi siya naghangad ng kapalit. Nakakaramdam siya ng kasiyahan sa pagtulong sa iba upang hindi sila makaranas ng mga kahirapang napagdaanan niya. Ayaw niyang umasa sa mga kamag-anak, kahit na yong mga natulungan niya, kaya nagsisikap, at pinapasa-Diyos na lamang niya kung ano man ang mangyari sa kanya, subalit kahit papaano ay nag-iingat pa rin siya.)

 

 

Cristina Toledo Cabanayan Packs Food for Prison Inmates

Cristina Toledo Cabanayan

Packs Food for Prison Inmates

By Apolinario Villalobos

 

I came to learn of the advocacy of Cristina Toledo Cabanayan when I took my brunch in their roadside food stall along Camba St. in Divisoria….she packs food for some inmates in Manila City Jail. It all started when her son (name withheld upon request) who was detained asked her to include his newly found friends, in the lunch pack that she prepares for him during visitation days. Her son found out that his friends have not been receiving visitors for a very long time, hence, depended on the meager and strictly- budgeted meals served by the jail administration.

Div Cristina Bermudo OK

 

Soonest as she heard their stories, she did not hesitate to pack meals taken from what she sells along Camba St. of Divisoria district for her son and his friends. The pack meals are brought by her grandsons to their father who is thirty six years old. The day I took my brunch, a Saturday, was a visitation day for the Manila City Jail inmates.

 

I learned, too, that Cristina’s altruism also benefited Lagring, who was adopted by her family when she found her living in the area alone, after having been abandoned by her family. Cristina nurtured Lagring back to her health, and today she helps in the operation of the roadside eatery by taking charge of everything that needs to be washed – eating utensils, pots, pans, etc. Though she is still noticeably skinny, she is back to her former spritely self. I found her washing pots and plates when I dropped by the food stall.

Div Cristina Bermudo 1 OK

The husband of Cristina is a retiree with a frail health, making it necessary for him to stay at home, where he does the easy chores while the rest of the members are doing their share in the food stall. Miracle, Cristina’s daughter, though with a family of her own, helps her mother run the small business. The cooperation among the family members spared Cristina from hiring extra hands which is what food stall owners normally do.

Div Cristina Bermudo 2 OK

The food stall is the source of the family’s livelihood, the blessing from which they also share with others in the best way that they can afford, but despite such, they are able to make both ends meet, as a proverb goes. They do not even know for how long they can hold on to their roadside space that accommodates their pushcart laden with foods. Despite such apprehension, Cristina, a typical Filipino, is fatalistic though in a positive way. She grew up in the same area and had her own share of ordeals that made her tough as a person.

The Spirited Anna….with sightless left eye and dimming right one

The Spirited Anna…with sightless left eye

and dimming right one

by Apolinario Villalobos

 

I thought the woman whose name I learned was Anna,  and who was sitting on the pushcart was just too trusting by not counting the money that I gave her for the items that I chose from among her “buraot” items, until she told me that her right eye can barely see while her left eye was totally useless. Her sight had been defective since she was a girl. While growing up, she was desperate and a loner because of her deficiency until she met her husband who took good care of her.

 

Anna and her husband had been selling junk items for more than five years. They would spread their items on a piece of tarpaulin as early as six in the morning along the old railroad track now covered with pavement as early as six in the morning, just when the vegetable wholesalers are packing up. An hour later they would transfer to the corner of the Sto. Cristo St. where I found her. With their four children in tow, her husband would leave her to clean their other “buraot” items in the railroad track.

 

She smilingly told me that she and her husband have been setting aside money for their children from the meager daily earnings. Just like most of the hardworking scavengers of Divisoria, they live on the pushcart…or rather, beside their pushcart that are heaped with their junks at the end of the day. Their children are aged nine, seven, four and three years. Just before noon, she told me that they, already with lunch bought from a makeshift sidewalk eatery, would join her.

 

Our amiable conversation was cut short by a sudden and steady drizzle. I had to help Anna gather her items on their pushcart and cover them with two pieces of tarp that I brought with me, intended to be given to the vendors like her. We stayed on the covered sidewalk, and it was at this time that Anna got worried for her husband and children.  Not long afterward, a guy carrying two children, and two girls huffily came running and joined us.

 

As the pushcart was securely covered, I invited Anna and her family to the Jollibee outlet a few steps away. The eldest girl jumped and gleefully shouted when she heard the name. When we entered, other customers threw us inquisitive stares as the husband of Anna and the kids were dripping wet. It was their first time to enter the establishment and even taste its cheapest Yummy sandwich, but for such a happy occasion, I ordered the regular burger and spaghetti for each of them. While they were enjoying their sandwich, spaghetti, and Coke, they strike a picture of a happy family…of contentment, a far cry from many families that are virtually swimming in affluence, yet, not satisfied a bit. As a practice, I did not take their picture while enjoying their Jollibee meal, for I do not want the photo opportunity to come out as one done in exchange for something. So as not to instigate Anna and her husband to ask questions about me, I stopped asking more questions about their life….that way, I was happy not to be asked for my name, though, before we parted ways, I told them that the snacks were courtesy of a certain “Perla”. I was resolved, however, to see them again.

 

Divisoria Anna 1

Ang Talumpati ni Pnoy Aquino sa Mamasapano Massacre Anniversary (25 January 2016)

Ang Talumpati ni Pnoy Aquino sa

Mamasapano Massacre Anniversary (25 January 2016)

Ni Apolinario Villalobos

 

Sa pagsalita ni Pnoy Aquino sa anibersaryo ng pagpatay sa SAF44 ngayong araw, 25 ng Enero, ay kung ano-ano na namang matulaing kataga ang binitwan niya. Kaylan kaya titigil ang presidente sa ganitong gawain na bistado namang puro buladas lang? Hindi makakalimutan ang mga binitiwan niyang mga pangako lalo na ang “tuwid na daan”, noong nangangampanya pa lang siya, hanggang sa siya ay umupo na. Pati ang mga “pangako” para sa mga pamilya ng mga pinatay na SAF44 ay hindi pinatawad ni Pnoy dahil sa mga bulilyaso na naman.

 

Ayon sa tatay ng isang pinatay na SAF, iilan lang sa mga pinangakong benepisyo ang kanilang natanggap. Ang pabahay ay maliit at nasa isang liblib na panig ng Laguna at hindi mararating kung walang sariling sasakyan. Ang isang benepisyo para sa dependent ay tahasang sinabi ng pamunuan ng PNP na hindi pwedeng ibigay dahil lampas na sa minimum na gulang ang tinutukoy na dependent, subalit sana ito ay ginawang exemption na lang, dahil gagamitin sa isang hindi pangkaraniwang sitwasyon…subalit hindi nangyari, sa kabila ng pangako ni Pnoy.

 

Hindi makalimutan ang hindi niya pagsalubong nang dumating ang mga labi ng SAF44, pagkatapos ay sasabihin niyang dadalhin daw niya hanggang sa hukay ang sakit na dulot ng nangyari na gusto pa niyang ituring na isang “insidente” lamang, at hindi “masaker”? Dahil sa kasanayan na niyang magbigkas ng mga kasinungalingan, akala niya lahat ng mga sinasabi niya ay totoo….napaniwala niya ang sarili sa ganito. Subalit hindi tanga ang taong bayan upang paniwalaan ang mga sinasabi niya.

 

Upang mabawasan ang bigat ng kanyang mga pagkukulang bilang presidente ay panay paninisi ang ginagawa sa nakaraan administrasyon ni Gloria Arroyo na nagpamana daw sa kanya ng mga kapalpakan. Bakit hindi na lang niya ituwid kung may mali at punan kung may kakulangan, sa halip na siya ay magdadakdak na hindi gawain ng isang lalaking tao, lalo pa at ayon sa kanya ay  “ama” siya ng sambayanang Pilipino? Ang salitang “ama” ay nanggaling din sa kanya dahil sa kahiligan yata niya sa tula, subalit hanggang turing na lang ito, dahil hindi nga niya pinapakinggan ang kanyang mga “boss” na taong bayan, ang bago na namang turing na “ama” pa kaya? Hindi lang tahasang pagbibingi-bingihan ang kanyang ginagawa, kundi pati na rin ang pagbubulag-bulagan, at lalo pa ang pagmamaang-maangan kaya marami tuloy ang nagtatanong kung may presidente ba ngayon ang Pilipinas.

 

Ang pinakamagandang magagawa ni Pnoy upang makabawi sa mga kahihiyan ay huwag nang mangako at bawasan ang paggamit ng mga matalinghagang salita sa kanyang mga talumpati. May panahon pa naman siya upang mabago kahit kapiraso ang pagtingin sa kanya ng sambayanang Pilipino at makakuha uli ng respeto…yan ay kung pakikinggan niya ang mga matitino niyang taga-payo, lalo na ang mga “boss” niya.

Sharing Need Not Be a “Big Time” Effort

Sharing Need Not Be a “Big Time” Effort

By Apolinario Villalobos

 

I ask from friends and collect myself, what others consider as “trash” – empty rice bags, used shopping plastic bags, brown paper bags, net bags, used tarpaulins, empty jars, lengths of straw rope, etc. – to be distributed among my friends who sell recyclable junks and vegetables by the pile on sidewalks. They are called “buraot” vendors and the “buraot” refers to the junks and wilting vegetables that they sell. Some of them keep the brown paper bags to be used by their children as book covers, and the sturdy plastic grocery bags as “school bags”. On the other hand, the rice bags have many uses, one of which is safekeeping of things in the absence of decent bags that are sold in department stores.

 

It takes me about two weeks to be able to collect a sizeable volume of these various “treasures”, classify the plastic bags according to size, carefully fold them and finally apportion them together with the rest of the items among the pre-identified recipients for easy distribution. I am most glad if I am able to collect big plastic cover of refs and washing machines because they can be used as extended roof for “kariton (pushcart) home” of my friends. I taught them to fold big plastic bags in such a way that they can be used as “rain coat”. I used to do that when I was in elementary during which I would scavenge the garbage dump of a bakery in our town for recyclable junks especially plastic bags.

 

One time, a friend in California, “Perla” sent plenty of blue tarps that went straight to sidewalk and “kariton” dwellers. But I told her to stop sending such kind of item because I met a couple who sell “tinseled” bags of condiments that when spread by slicing open the two sides can serve the purpose of a mat, as well as, protection against the rain – for just Php20.00 apiece.

 

Every time I come home from shopping, I see to it that the bags, both made of plastic and brown paper are properly folded and set aside instead of tossing them into the garbage basket. The brown bag can also be used in keeping extra portions of vegetables before storing them in the ref. Also, I am not ashamed in picking up lengths of straw ropes from the ground while shopping in outdoor shopping areas such as Baclaran and Quiapo, as they are also needed by my friends in tying things that they always bring along with them. As a recycling advocate, I had been doing this for more than thirty years now.

 

Every time I hit the road for my random acts of sharing my backpack is full of these “treasures”, aside from Skyflakes crackers and home-cooked pudding for sharing. I just want to show that sharing blessings need not be a “big time” effort that involves a lot of money. If I can do it, I am sure others can do it, too. Those interested to do the same can start with the plastic bags that can be collected and given to their favorite vendor in the market….by doing so, we also help Mother Nature as the plastic bags that we recycle are prevented from clogging esteros or canals.

Ang Isyu sa Dagdag-Pensiyon at si Binay…kung suwertihin nga naman!

Ang Isyu sa Dagdag-Pensiyon at si Binay

…kung suwertehin nga naman!

Ni Apolinario Villalobos

 

Ngayo’y may taong masaya, abot tenga ang ngiti

Dahil umaayon ang mga pagkakataon sa kanya

Hindi man siya mag-ingay o magsalita sa radyo

Tiyak lilipat ang pansin sa kanya ng mga Pilipino.

 

Ang kay tagal inasam-asam na dagdag sa pensiyon

Pag-asang hinintay at kung ilang taong pinagdasal

Na sana ay makamit dahil ito nga ay napakahalaga

Subali’t sa isang pirma lang ito ay nalusaw – nawala!

 

Si Binay ay napakasaya, si Mar nama’y natataranta

Paulit-ulit man niyang banggitin ang “daang matuwid”

Kulelat pa rin kaya nahihilo’t walang malamang gawin

Dahil mga Pilipino… sa kanya ay hindi na pumapansin!

 

Bakit o bakit, hindi man lang ito naisip ng isang tao –

Na patung-patong na ang mga kapalpakang ginawa?

Ang maliit na halagang ipinagkait sa mga pensiyonado-

Ay magiging bangungot at laging nakabuntot na multo!

 

Nakalimutan ba nila na ang alas ni Binay ay mga senyor?

Nakalimutan ba nilang may free birthday cake sa Makati?

At ito ay ibinibigay sa mga senior citizen tuwing bertdey?

Ngayon, sino baga ang naalimpungatan….?

Eh, di si Mar at may-akda ng “tuwid na daan”!

 

Ang Malaking Puso ni Baby Eugenio…may karinderya sa Fort Santiago (Intramuros, Manila)

Ang Malaking Puso ni Baby Eugenio

…may karinderya sa Fort Santiago (Intramuros)

Ni Apolinario Villalobos

 

Sa unang tingin, aakalaing suplada si Baby dahil tisayin ang mukha at halos hindi ngumingiti, subalit kapag nakausap na ay saka pa lang makikita ang tunay niyang pagkatao – malumanay magsalita at hindi man ngumingiti ng todo ay madadama sa kanyang pananalita ang kababaan ng loob.

 

Nang umagang napasyal ako sa Fort Santiago, napadaan muna ako sa kanyang karinderya sa gate ng parking lot at habang nagkakape ako ay biglang napunta ang usapan namin tungkol sa buhay, lalo na ang kanyang mga karanasan sa pagpalipat-lipat ng puwesto. Ayon sa kanya, dati ay isa siyang typical na sidewalk vendor dahil nagtitinda siya sa mga maluluwag na puwesto tulad ng nasa likod ng Immigration Bureau, Ancar Building, gilid ng Jollibee at UPL Building, hanggang sa natiyempuhan niya ang puwesto sa gate ng parking lot ng Fort Santiago. Nalula ako nang sabihin niyang 46,000 pesos ang upa niya sa isang buwan sa puwesto. Upang makahabol sa bayarin, maliban sa pagluluto ng mga ulam, tsitserya, kape, soft drinks, at biscuit, ay pinangasiwaan na rin niya ang pag-asikaso sa parking lot.

 

Habang tinutulungan siya ng hipag niyang si Bing sa pagluluto at pagsisilbi sa mga customer, tumutulong naman si Arbi na anak ni Bing sa pag-asikaso sa parking lot. Pero kapag kasagsagan na ng pagsilbi ng pagkain at iba pang mga gawain sa karinderya ay saka naglalabasan ang iba pang umaalalay kay Baby.

 

Mabuti na lang at medyo nakuha ko ang kalooban at tiwala ni Baby kaya maluwag siyang nagkuwento tungkol sa buhay niya. Ang asawa na dati ay nagtatrabaho sa National Treasury, ngayon ay nagpapahinga na lang sa bahay dahil humina ang katawan at nagpapa-dialysis isang beses isang linggo. Sa kabuuhan, dalawampu’t apat ang nasa kalinga ni Baby – mga tinutulungan niya at bilang ganti ay tumutulong din sa kanya. Anim dati ang anak niya, subalit namatay ang panganay na kambal, kaya ang natira ay apat.

 

Labing-siyam na taong gulang si Baby ng mag-asawa. Tubong Masantol, Pampanga, siya ay nakipagsapalaran sa Maynila hanggang sa magkaroon ng pamilya. Ang nakakabilib ay ang ibinahagi niya sa aking kuwento tungkol sa mga taga-ibang probinsiyang nakipagsapalaran sa Maynila na ang iba ay mga seafarer na umistambay habang naghihintay ng tawag mula sa inaaplayang manning agency para sumakay sa barko, at kanyang kinalinga. Sa Intramuros ay marami ang ganitong mga nakikipagsapalaran sa Maynila dahil hindi kalayuan sa Fort Santiago ay ang opisina ng union nila. Marami ring mga manning agencies ng seafarers sa loob ng Intramuros. Upang makalibre sa tirahan at pagkain ay tumutulong-tulong sila sa karinderya, hanggang sa sila ay makasakay ng barko. Ang ibang seafarers na galing sa probinsiya ay napansin kong umiistambay naman sa Luneta o di kaya ay sa isang lugar na itinalaga sa kanila, sa labas ng National Library of the Philippines.

 

Ano pa nga ba at ang karinderya ni Baby ay mistulang “halfway home” o “bahay-kalinga” ng mga probinsiyanong seafarers. Hindi na maalala ni Baby kung ilan na ang kanyang natulungan na ang ibang nakakaalala sa kanyang kabutihan ay bumabalik upang magpasalamat, subalit ang iba naman ay tuluyang nakalimot sa minsan ay tinirhan nilang karinderya sa Fort Santiago. Nangyari ang ganitong pagkakawanggawa sa loob ng limang taon hanggang ngayon, sapul nang siya ay mapapuwesto sa bukana ng Fort Santiago.

 

Para kay Baby, na ngayon ay 58 taong gulang, pangkaraniwan na sa kanya ang pag-alalay sa kapwa o maging maluwag sa kanilang pangangailangan. Napatunayan ko ito nang biglang may lumapit sa kanya upang magtanong kung pwede silang kumain sa karinderya subalit hindi bibili ng pagkain dahil may baon sila. Walang patumpik-tumpik na pumayag si Baby, kahit pa sinabi ng nagpaalam na dalawampu sila. Ibig sabihin ay gagamitin nila lahat ng mesa at silya, kaya walang magagamit ang mga kostumer. Pero bale-wala kay Baby ang lahat…okey pa rin sa kanya. Mabuti na lang at napansin ng hipag niya na ang porma ng grupo ay parang sasali sa programa para kay Jose Rizal dahil nang araw na yon, December 30, ay paggunita ng kanyang kamatayan, kaya iminungkahi niya sa lider ng grupo na upang hindi sila mahirapan ay sa piknikan, sa loob na mismo ng Fort Santiago sila kumain dahil mas presko at marami ring mesa at upuan, at ang lalong mahalaga ay ilang hakbang na lang sila sa lugar na pagdadausan ng programa kung saan sila ay kasali.

 

Ibinahagi ni Baby na hindi man siya mayaman sa pera, ay mayaman naman siya sa pakisama. Natutuwa na siya sa sitwasyon niyang ganoon. Mahalaga sa kanya ang pagtulong sa kapwa bilang pasasalamat sa Diyos dahil sa ibinigay sa kanyang mga biyaya. Nakapagpundar na silang mag-asawa ng isang bahay na katamtaman lang ang laki sa Molino, Bacoor City (Cavite).