The “Other Side” of Divisoria (Manila, Philippines)

The “Other Side” of Divisoria (Manila, Philippines)

By Apolinario Villalobos

 

While Divisoria has always been known as the shoppers’ Mecca, especially, during Christmas, there is” another side” of it which I do not want to present as an image of poverty but that of perseverance, patience, and honest endeavor. This is the “other Divisoria” which many people just refuse to see as it might cause them to puke! The accompanying photos show how these honest Filipinos contentedly strive to live in sheer honesty.

 

The skeptics always say, “it is their fault for going to Manila and suffer deprivation”. These hypocrite skeptics have  TV, radio, and occasionally read newspapers, so they should know that the provinces from where these people who are eking out an honest living on the “other side” of Divisoria, are infested with NPAs, Abu Sayyaf, opportunistic landlords, and loan sharks. For the arrogant, the world is just for those who can afford to live decently. On the other hand, as these skeptics have not endured days of hunger, they may not understand how it is to make a difficult decision to live a hand-to-mouth life in Manila by scavenging in garbage dumps, rather than die of hunger and be in constant fear for dear life in the province.

 

It is true that the slums have been in existence for many decades now, but there would be no slums had the government ever since the time the nation has become independent, did not get infested with corrupt lawmakers and officials. The slums have been around since the time that deprivation and exploitation have been propagated by learned Filipinos who found their way in the halls of Congress and Senate, as well as, agencies, even at the helm of the government. Unfortunately, the seed of exploitation has grown into an uncontrollable proportion today, making corruption as wrongly and unfairly viewed to be always a part of the Filipino culture.

 

The striving people from the slums near Divisoria, and other districts of Manila, in this regard, may be viewed by the arrogant as akin to dogs and cats, because of their many children, oftentimes making them utter unsavory remark, such as, “they know they are poor, yet, they keep on having children”.

 

How I wish these skeptics can also openly, make biting remarks –

• to the corrupt politicians and government officials, such as, “they graduated from prestigious universities and colleges, yet, they do not know what is right or wrong”

 

• to the filthy rich, such as, “they have plenty of money, yet they can’t even throw a piece of bread to a beggar”

 

• to the stiff-necked Catholic priests, pastors, and other religious ministers such as, “they are supposed to be representatives of the Lord, but they can’t afford to take a look at the spiritually hungry”

 

Finally, compared to the disgusting hypocrites, loan sharks, corrupt government officials, arrogant “religious ministers” and conscienceless rich, who are supposed to be learned and intelligent, the people who honestly make a living such as those who belong to the “other side” of Divisoria, are worthy to be called creatures of God – true human beings…slum denizens who are viewed by aforementioned with utter repugnance.

 

(This blog will definitely, not hurt those who do not belong to the mentioned “classes” of loathsome Filipinos.)

 

 

Allan: Taho Vendor na Nag-aruga at Nagmahal ng Batang Anak sa Pagkakasala ng Misis

Allan: Taho Vendor na Nag-aruga at Nagmahal

Ng Batang Anak sa Pagkakasala ng Misis

Ni Apolinario Villalobos

 

Madaling araw nang makasakay ko si Allan Recato sa jeep papuntang Baclaran.  Masuwerte siya at pinasakay siya ng drayber ng jeep dahil ang iba ay ayaw sa mga magtataho na ang dalawang timbẳ ay kumakain ng malaking espasyo na ayaw ng ibang pasahero. Galing Cavite ang jeep na iilan lang ang sakay. Dahil magkaharap kami, naramdaman ko ang ang mainit na singaw ng taho mula sa timbẳ nitong stainless na ang bigat ay mahigit 30 kilo.

 

Payat si Allan kaya hindi ko napigilan ang sarili kong magtanong kung okey lang siya. Nakangiti siyang sumagot na okey lang naman dahil mahigit 18 taon na niyang pinagtitiyagaan ang pinagkikitaan niyang ito. Sa kabubusisi ko ay nalaman kong apat ang anak niya pero nang tanungin ko kung ano ang trabaho ng misis niya, hindi agad siya sumagot. Bandang huli ay sinabi niyang “inabandona” sila ng misis niya dahil nakakita na ng bagong asawa sa abroad…sa Gitnang Silangan. Wala na silang kontak sa isa’t isa.

 

Naging palagay yata ang loob niya sa akin kaya tuluy-tuloy lang ang pagbigay niya ng impormasyon tungkol sa pamilya niya kaya nalaman ko rin na ang panganay niya ay 17 taong gulang na at ang gusto ay maging nurse. Ang sumunod na dalawa, 13 at 12 taong gulang ay inabot ng K-12 program kaya pinag-iipunan naman niya ang pang-matrikula. At, ang bunsong 6 na taong gulang ay nasa elementarya pa. Habang nagsasalita siya ay kinunan ko siya ng litrato dahil pumayag naman, pero bago yon ay talagang inamin kong balak kong isulat ang makulay niyang buhay. Naputol ang usapan namin nang bumaba ako sa kanto ng MIA Road.

 

Habang naglalakad ako papunta sa bahay ng kaibigan kong nakaratay upag hatiran ng mga pagkain at diaper, ay naalala kong hindi pala kami nagpalitan ng celfon number, lalo pa at naramdaman kong parang may gusto pa akong dapat malaman.

 

Kagustuhan yata ng Diyos na maisulat ko talaga ng maayos ang buhay ni Allan dahil pagkagaling ko sa kaibigan ko at sumakay ng jeep papuntang Baclaran, nadatnan ko siyang nakatayo malapit sa LRT station. Upang hindi na magkalimutan, nagpalitan agad kami ng numero, at noon ko nalaman na hindi pala talaga siya taga-Las Piἧas, kundi taga-Pasay. Pumupunta lang pala siya sa Las Piἧas tuwing madaling araw upang humango ng taho upang ibenta, at ginagawa niya ito dalawang beses sa maghapon. Pagbaba niya ng Baclaran ay naglalakad na siya papuntang Taft Avenue sa Pasay hanggang makarating sa Vito Cruz, sa Malate na bahagi na ng Maynila.

 

Sa pag-uusap namin uli, humingi siya ng tulong kung paanong matunton ang misis niya na ang pagkaalam niya ay kung ilang beses na nagpalit ng pangalan. Ipinakita niya sa akin ang larawan ng misis niya at lalaking kinakasama nito. Walang kagatul-gatol ding inamin niyang ang bunso niyang anak ay hindi niya talagang tunay na anak kundi anak ng misis niya sa bagong lalaking kinakasama. Umuwi lang pala ito noon nang mabuntis at upang sa Pilipinas isilang ang anak niya sa pagkakasala. Akala ni Allan ay magbabago ang misis niya pagkatapos maisilang ang bata, subalit, nang mailuwal ay iniwan na silang tuluyan. Masakit man, ay tinanggap na lang niya ang kanyang kapalaran. Pinipilit na lamang niyang igapang ang pangangailangan nilang mag-aama, pero para sa kursong nursing ng kanyang panganay, hihingi daw siya ng tulong sa kanyang dalawang kapatid.

 

Kaya pala noong sa jeep pa lang kami nag-uusap, parang may gusto pang sasabihin si Allan sa akin subalit bigla akong bumaba. Mabuti na lang din at parang may lakas na tumugaygay sa akin patungo sa LRT kung saan siya nakapuwesto na parang hinintay lang ako, dahil pagkatapos naming mag-usap ay umalis na rin siya upang ituloy ang paglako ng taho. Sa Ingles, ang tawag yata sa ganoong uri ng lakas  ay “Divine Providence”.

 

Sa gulang na 41 taon, bakas sa mukha ni Allan ang mga hagupit ng kapalaran kaya sa biglang tingin ay mukha siyang mahigit nang 60 taong gulang, lalo pa’t halos puti na rin ang kanyang buhok. Nang maghiwalay kami uli ay pinalakas ko ang kanyang loob at nangakong magkikita uli kami upang makilala rin ang kanyang mga anak. Habang naglalakad akong palayo ay pinagdasal ko na lang na sana ay huwag siyang magkasakit dahil ang tingin ko ay parang bumabagsak na ang kanyang katawan na nakikita sa sobra niyang kapayatan.

 

 

 

The “Funny Money” the Goes A Long, Long Way

The “Funny Money” that Goes A Long, Long Way

By Apolinario Villalobos

 

The “funny money” comes from “Perla”, a kind-hearted Filipina benefactor based in America. She earns the money from her translation “sideline”, as she is on a regular call to interpret for Filipinos with cases being heard in court, and who have difficulty in speaking English. The “funny” is her lingual concoction for the job that she did not seek, but in a way, accidentally came her way. She has been consistently supporting my RAS (random acts of sharing) which started when she learned of my RAS from my blogs about such advocacy.

 

What is really funny is the reaction of friends who keep on asking where some of my fund comes from, as if suspecting me to push drugs just to earn extra. They just cannot believe that somebody would send money for total strangers who are in dire need for help. When I add that there was also a time when another friend in London sent money, and still another in America sent a “blessing” through her “balikbayan” sister, their eyes get bigger in disbelief. In exasperation, I just tell them that it is very difficult for somebody to understand the sharing that others are doing if he or she does not have the same advocacy in life….or if he or she does not extend a hand to others as a habit. As expected, these fence-sitting friends fail to get what I mean. The problem with some people is that, they are used to seeing “charitable acts” done only by people who wear t-shirts emblazoned with their mission.

 

Perla drives or commutes to courts or hospitals where her service as translator is needed. Her benevolence sometimes bothers me, as I would imagine that she could be left with a little amount or nothing for her own needs. Every time I remind her about that, she would send me a message with typed laughter with an assurance that what she sends me is “funny money” earned accidentally from the job that she has somehow learned to like.

 

The unselfish sharing of Perla always reminds me of the comment of my two “balikbayan” friends who tried to treat me to a lunch. On our way to the restaurant inside a mall, I saw an emaciated mother and her child who was holding on to a black garbage bag half-filled with empty plastic bottles. Both were staring at the customers eating fried chicken at a lunch counter near the aircon van terminal. When I told my friends to go ahead and that I would just follow in a few minutes, as I would like to buy packed lunch for the mother and her child, they told me not to bother, as “we can just pack our left- over for them after our lunch inside the mall”….they meant “doggie bag”. What they said made me adamant and which also made me decide not to join them anymore despite their pleading. When they left, I bought three packed lunch for the three of us – I, the mother and her child, and enjoyed it in the farthest corner of the terminal where we slumped on the floor. That lunch made my day….and, for which was spent part of Perla’s “funny money”.

 

 

 

.

Magkapareho ang Pananaw ni Pacquiao at Binay Pagdating sa Katiwalian….nakakabahalang isipin!

Magkapareho ang Pananaw ni Pacquiao at Binay

Pagdating sa Katiwalian…nakakabahalang isipin!

Ni Apolinario Villalobos

 

Umaayon si Pacquiao sa pananaw ni Binay na walang katotohanan ang mga ibinebentang sa kanyang katiwalian hangga’t hindi napapatunayan. Papaanong mapatunayan ni Binay na wala siyang kasalanan kung hindi naman siya umaatend ng mga hearing? Paano niyang mapatunayan na hindi galing sa nakaw ang yaman nila kung palaging idinadahilan niya ang “immunity” ng kanyang posisyon upang hindi siya mapuwersang dumalo sa mga hearing?

 

Nakakabahala ang ganitong pananaw dahil nagpapahiwatig ito na walang kasalanan ang isang nagnakaw kahit may mga ebidensiya pero hindi napatunayan sa husgado dahil sa galing ng kanyang abogado. Ang ganitong pananaw ay nagsasalamin ng hindi mapapagkatiwalaan sistema ng hustisya na pinapagalaw ng mga abogadong “matatalino” at ang serbisyo ay mayayaman lang ang may kakayahang umupa. Dahil diyan, maraming mga inosenteng mahirap na walang pambayad ng magaling na abogado ang  nabubulok sa bilangguan.

 

Palaging may karugtong na “Diyos” at pa-English pang deklarasyon ng kanyang “faith” kuno tuwing magsalita si Pacquiao upang ipabatid na siya ay maka-Diyos, kaya tingin niya sa kanyang sarili ay isang mabuting tao. Nakakapanindig- balahibo ang ginagawa niyang pagmamalaki….kahindik-hindik, at isang karumal-dumal na kayabangan! Hindi dahil dasal siya nang dasal o di kaya ay panay ang pagbasa ng Bibliya ay mabuting tao na siya. Paano ang mga walang Bibliya dahil walang pambili? Sila ba, tulad ng mga bakla at tomboy, ay mas masahol din sa hayop dahil walang na-memorize na salita ng Diyos tulad niya?

 

Paano naging mabuti ang isang tao na nagsasabing inosente siya hangga’t hindi napapatunayan sa korte ang mga kasalanan niya, kahit sa kaibuturan ng kanyang diwa ay alam niyang may kasalanan talaga siya? Ang ganitong pananaw ay nagpapahiwatig ng karumal-dumal na kawalan ng konsiyensiya ng isang tao dahil kahit alam niyang may kasalanan siya pero kaya niyang kumuha ng isang matalino at magaling na mga abogado ay siguradong absuwelto siya.

 

Kung mananalo si Binay bilang presidente at si Pacquiao ay senador, hindi na mawawalan ng pangungurakot sa gobyerno dahil ang kasalanang ito ay kailangang patunayan PA sa korte, ayon sa kanilang pananaw. Hindi man sila ang gumawa ay gagawin ng iba dahil kaya nilang umupa ng magaling na abogado kahit mahal ang serbisyo. Yan ang sagot sa tanong kung kaylan pa may napatunayang nangurakot na malalaking opisyal sa matataas na puwesto ng gobyerno. Samantala ang mga kaso man lang ng mga kinurakot na pork barrel sa ilalim ng kasalukuyang administrasyon ay wala pa ring linaw hanggang ngayon.

 

Nakakatakot isipin na nabubuhay tayo ngayon sa panahong naglipana ang mga taong walang konsiyensiya. Silang tingin sa sarili ay maka-Diyos at hindi asal-hayop dahil panay ang basa ng Bibliya, pagdasal, at pag-attend ng prayer meetings, kaya mga “Kristiyano” kuno…ganoong ang nasa isip pala ay inosente sila sa mga kasalanang ginawa dahil hindi napatunayan sa korte!

Marerespeto Lamang ang Isang Bagay Kung Lubos ang Pagka-unawa Dito…ganyan ang dapat gawin sa Bibliya

Marerespeto Lamang ang Isang Bagay

Kung Lubos ang Pagka-unawa Dito

…ganyan ang dapat gawin sa Bibliya

Ni Apolinario Villalobos

 

Matalino talaga ang Diyos. Habang maaga ay naipakita niya na hindi pala malawak ang pang-unawa ni Manny Pacquiao dahil ang isip niya ay naka-kahon lamang o limitado sa mga nakapaloob sa Bibliya na halatang hindi naman niya inunawa na mabuti. Ang Old Testament kung nasaan ang Leviticus ay patungkol sa mga  Israelista noong unang panahon. Ang mga nakapaloob na mga utos ay para sa kanila at angkop sa kapanahunan nila…ngunit may iilan naman na ang “substance” o “essence” ay maaaring gamitin sa makabagong panahon…kaya hindi dapat “literal” ang interpretasyon. Marami ang nasiraan ng isip dahil sa pagkapanatiko sa literal na pagpaniwala sa mga kautusang ito sa Old Testament. Maraming nasirang pamilya sa makabagong panahon dahil ipinagpalit ng isang ama ng tahanan ang kanyang pamilya sa isang kopya ng Bibliya kaya lumayas at “nag-pastor” sa iba’t ibang lugar. Maraming nag-resign sa trabaho at nag-astang “Moses” at nagpastor-pastoran, sumasampa sa mga jeep at bus upang mag-share kuno.

 

Nakakabahala ang ginagawa ni Pacquiao na pagsangkalan sa Bibliya sa pangangampanya upang ipakita sa taong bayan na mabuti siyang tao. Ano ngayon kung naniniwala siya sa Bibliya niya?…ang dami diyang inaalmusal, tinatanghalian, at hinahapunan ang pagsambit sa pangalan ng Diyos, at tuwing araw ng pagsimba ay nasa simbahan din sila, pero magnanakaw naman pala ng pera ng taong bayan! Paano na lang kung manalo siya bilang senador? Gusto ba niyang ipilit sa mga hindi “Born Again Christians” ang nabasa niya sa kanyang Bibliya?

 

Ang isa sa mga totoo na sinasabi sa Bibliya ay darating ang panahon na maglalabasan ang mga hangal na taong nagkukunwaring mga “sugo” ng Diyos at pag-usbungan ng iba’t ibang grupo na nagbabalatkayong “maka-Diyos”…dahil nangyayari na…at may naghuspa pa na ang ibang tao ay masahol pa sa hayop dahil nagkakagusto sila sa isa’t isa!

 

Ang Bibliya ay isang sagradong bagay, ano mang uri ito na ginagamit ng iba’t ibang relihiyon. Ang mga hindi naniniwala ay dapat magpakita man lang dito ng respeto. Ang pag-abuso dito ay isang uri ng pambabastos sa Diyos.

 

May kasabihan sa Ingles na “respect begets respect” at sa Pilipino ay, “ang respeto ay nasusuklian ng respeto”. Dahil diyan, marerespeto pa kaya si Pacquiao dahil mismong Bibliya ay hindi niya nirespeto sa pagbigay ng ibang kahulugan sa mga nilalaman nito?

 

ASAHAN ANG HINDI PAG-RESPETO SA KANYA NG MGA TAONG NADISMAYA SA KANYA SA ARAW NG KANYANG LABAN. KUNG MAY MAG-BOO SA KANYA AY OKEY LANG…HUWAG LANG SIYANG BATUHIN NG KAMATIS HABANG NASA IBABAW NG RING! BILIB SANA AKO SA KANYA…NGAYON AY HINDI NA!

 

 

 

Sa Holy Week, Hindi Lang Dapat Mga Batang Gutom ang Pakainin

Sa Holy Week, Hindi Lang Dapat

Mga Batang Nagugutom ang Pakainin

Ni Apolinario Villalobos

 

Ang sinabi ni Cardinal Tagle na sa pangingilin ng mga Kristiyano, isama ang pagpakain sa mga batang gutom…para sa akin ay bitin, kulang. Dapat ay buong pamilya na ang pakainin dahil kung may mga batang gutom, malamang ay gutom din ang kanilang pamilya dahil sa kahirapan, maliban lang kung ang tinutukoy ni Cardinal Tagle ay mga batang kalye na lumayas mula sa kanilang mga tahanan. Sa isang banda, kahit ang tinutukoy ni Cardinal Tagle ay ang batang sumisinghot ng rugby, o mga “batang hamog”, dapat isiping may mga pamilyang gutom din namang nakatira sa bangket at yong iba ay ginawa pang tahanan ang kariton. Hindi lang dapat pagkain ang ibigay sa kanila kundi pati na rin damit at tarpaulin na panglatag sa sementong hinihigaan.

 

Maliban sa tao, sana naman ay isama na rin ng mga nangingilin ang mga hayop na nasa kalye – mga aso at pusang walang mga “tao”, o mga taong nag-aalaga, o walang tahanan inuuwian. Sila ay may mga buhay din naman. Sana ang mga taong nangingilin na naglagay pa ng uling na hugis krus sa noo nang sumapit ang Ash Wednesday ay hindi mandiri sa pag-abot ng pagkain sa aso at pusang tadtad ng galis ang katawan kaya halos mawalan na ng balahibo. Sana ay hindi sila maduwal o masuka kung abutan nila ang mga ito ng mga pinira-pirasong tinapay.

 

At baka, maaari na ring isama ang isa pang nilalang ng Diyos na bahagi na rin ng buhay ng tao – ang mga halaman. Maraming tao ang pabaya sa kanilang mga halaman. Sila ang mga taong ang hangad lang sa pagbili ng mga halaman ay makisabay sa mga kinainggitang kapitbahay, subalit dahil talagang walang hilig, kalaunan ay pinabayaan na nila ang mga kawawang halaman. Itong mga mayayabang kaya ang gutumin at uhawin? Kung ayaw na nilang mag-alaga sa pinagyabang na mga halaman sana ay ipamigay na lang din nila sa mga kapitbahay na hindi nila kinaiinggitan.

 

Kung dapat maging mabait ang mga nangingilin sa mga hayop at halaman sa Holy Week, sana ay bigyan din nila ng puwang sa kanilang dasal ang mga taong ASAL-HAYOP na nagkalat sa Kongreso, Senado, at mga ahensiya ng gobyerno. Sana ay ipagdasal nila ang pagbago ng mga ASAL-HAYOP na mga taong ito upang hindi pa madagdagan pa ang haba ng kanilang mga sungay!

 

Higit sa lahat, sana ang gagawing pangingilin ng mga tao sa taong 2016  ay hindi dahil nakisabay lang sila sa mga kaibigan, kundi dahil bukal sa kanilang kalooban. Hindi sana nila gagawin ang pangingilin para sa mga nagawa nilang kasalanan, kundi upang bigyan din sila ng lakas na mapaglabanan ang tukso sa paggawa ulit ng mga kasalanan. Tuluy-tuloy sana nilang gawin ang pangingilin taon-taon, habang kaya nila hanggang sila ay malagutan ng hininga!

 

 

 

 

Kung Babaguhin ang Ugali, Isama na rin ang Pananaw sa Buhay

Kung Babaguhin ang Ugali, Isama na rin ang Pananaw sa Buhay

Ni Apolinario Villalobos

 

Walang silbi ang pagbago ng pagkatao kung ugali lang ang magbabagong anyo, at ang pananaw sa buhay ay hindi. Ang isang halimbawa ay ang pagbago ng isang lasenggo na nabawasan nga ang pag-inom ng alak subalit hindi pa rin naniniwala sa kahalagahan ng pag-impok para sa kinabukasan….kaya kahit hindi na lasenggo, ay bulagsak pa rin sa pera. Ang ugali ng tao ay tungkol sa mga nakasanayang gawin at sabihin. Kung ang isang tao ay hindi na nga nagmumura pero mapanira pa rin ng kapwa, wala ring silbi an kanyang pagbabago.

 

May mga ugali ring mahirap baguhin dahil lulutang at lulutang ang likas na nakagawiang hindi kayang takpan ng pagpapaka-plastik o pagkukunwari. May mga taong sensitibo sa ugali ng iba kaya nararamdaman nila kung bukal sa kalooban ang sinasabi ng mga kausap nila dahil naipagkakanulo o betrayed sila ng ekspresyon ng kanilang mukha, at kahit ng simpleng galaw ng mata…sa Ingles, ito ang tinatawag na “body language”.

 

Ang paniniwala ay nagsisimula sa isip ng tao at ito ang nagpapakilos ng iba’t ibang bahagi ng katawan. Dalawang lakas ang nakakaapekta sa isip – positibo at negatibo….sa simpleng salita – mabuti at masama. Kung hindi tutugma ang ikinikilos ng isang tao sa kanyang iniisip, “nadudulas” siya sa pagsalita, na kung sa Ingles ay tinatawag na “slip of the tongue”. Ang tawag sa pilit na pagtatakip ng tunay na ugali ay pagkukunwari.

 

Upang maging kapani-paniwala ang pagbabago na ginagawa tuwing Holy Week at Bagong Taon, piliin ang mga ugaling “kayang baguhin”. Hindi kailangang mag-ambisyong maging santo o santa ang isang tao upang mabago ang masama niyang ugali. Kahit hindi siyento por siyentong mababago ang masamang ugali ng isang tao, basta aminin niyang siya ay talagang masama, ito ay katanggap-tanggap na, dahil nangangahulugang alam niya kung ano ang dapat baguhin sa kanyang pagkatao. Sa ganyang paraan, kahit papaano ay mauunawaan ang kanyang pagpipilit  kaysa naman siya ay magpaka-plastik pero madalas namang madulas!!!

Pag-ibig sa Dulo ng Bahag-hari…natagpuan ni Thelma

Pag-ibig sa Dulo ng Bahag-Hari

…natagpuan ni Thelma

(para kay Thelma Pama- Arcallo)

ni Apolinario Villalobos

 

Makulay ang pag-ibig na kanyang natagpuan

Pangakong ligaya ay tila walang katapusan

Pangako na kanya nang nararamdaman

At pati ginhawang hindi matatawaran.

 

Sa paraisong animo ay dulo na ng bahag-hari

At sa piling ng mga katutubo – mga T’boli

Landas nila ay nagtagpo, animo’y hinabi

Pinatatag ng pagsubok, lalong sumidhi.

 

Parang t’nalak na hinabi ang kanilang buhay

Masinsin ang pagkahabi, ‘di basta bibigay

Dahil subok, t’nalak ay talagang matibay

Tulad ng sumpaan nilang ‘di mabuway!

 

 

——————

Note:

Bahag-hari – rainbow

T’boli- natives of South Cotabato

T’nalak – T’boli cloth made from abaca fibers

lalong sumidhi – became stronger

masinsin –  finely and delicately woven

mabuway – soft and easily bends; weak

 

Rose

Rose

(para kay Rosita Segala)

Ni Apolinario B Villalobos

 

Kung siya’y iyong pagmasdan

Mababanaag mo sa mga mata niyang malamlam

Bigat ng pinapasang katungkulan

Hindi lang para sa mga mahal sa buhay

Kung hindi, pati na rin sa malalapit na kaibigan.

 

Mayroon man siyang kinikimkim

Hindi kayang isiwalat ng maninipis na labi

Ang matagal nang pinipigil na damdamin

Nakapaloob sa nagpupumiglas na tanong

“May kaligayahan kaya para sa akin sa dako pa roon”?

 

Marami na rin siyang inasam sa buhay

Nguni’t maramot ang kapalaran at pagkakataon

Kabutihang kanyang pinamamahagi sa iba

Kalimitan ay palaging may katumbas na luha

Pati na pag-abuso na nagbibigay ng matinding pagdurusa.

 

Sa kabila ng lahat, marubdob pa rin ang paniniwala niya sa Diyos

Na siyang tanging nakakabatid ng lahat ng kanyang paghihirap

At alam niyang darating ang panahon na kanyang makakamit

Pagmamahal at katiwasayan ng kalooban na sa kanya’y pinagkait

Samantala, kanya na lang iindahin, mga darating na siphayo at pasakit.

 

(Si Rose ay taga-Quezon at nang mapadpad sa Maynila noong 1972 ay kumuha ng maliit na puwesto sa Recto, sa bahaging kung tagurian ay “Arranque”. Sa bahaging ito ng Maynila makakakita ng mga alahas na binebenta ng mura dahil karamihan ay nabili ng bultuhan o maramihan sa mga bahay-sanglaan o pawnshop. At, sa ganitong uri ng negosyo sumabak si Rose, subalit hindi sa pagbenta, kundi sa paglinis na kasama ang pagtubog upang lalong tumingkad mga alahas. Ang puwesto niya ay nasa ilalim ng hagdan patungo sa ikalawang palapag ng lumang gusali, kung saan ay may inuupahan siyang kuwarto, kasama ang kanyang pamangkin na si Marivic.

 

 

Marami siyang kakumpetensiya sa uri ng kanyang trabaho – mga lalaki, kaya napabilib ako sa kanya nang malaman ko ang kanyang trabaho. Ayon sa kanya, pinipilit niyang makaipon upang may magamit sa mga emergency na pangangailangan kaya alas- siyete pa lamang ng umaga ay nag-aabang na siya ng mga kostumer na gustong magpalinis ng alahas, at inaabot siya ng gabi dahil sa kanyang pagtitiyaga.

 

Sa probinsiya pa lang nila ay marami nang natulungan si Rose, subalit hindi siya naghangad ng kapalit. Nakakaramdam siya ng kasiyahan sa pagtulong sa iba upang hindi sila makaranas ng mga kahirapang napagdaanan niya. Ayaw niyang umasa sa mga kamag-anak, kahit na yong mga natulungan niya, kaya nagsisikap, at pinapasa-Diyos na lamang niya kung ano man ang mangyari sa kanya, subalit kahit papaano ay nag-iingat pa rin siya.)

 

 

The Spirited Anna….with sightless left eye and dimming right one

The Spirited Anna…with sightless left eye

and dimming right one

by Apolinario Villalobos

 

I thought the woman whose name I learned was Anna,  and who was sitting on the pushcart was just too trusting by not counting the money that I gave her for the items that I chose from among her “buraot” items, until she told me that her right eye can barely see while her left eye was totally useless. Her sight had been defective since she was a girl. While growing up, she was desperate and a loner because of her deficiency until she met her husband who took good care of her.

 

Anna and her husband had been selling junk items for more than five years. They would spread their items on a piece of tarpaulin as early as six in the morning along the old railroad track now covered with pavement as early as six in the morning, just when the vegetable wholesalers are packing up. An hour later they would transfer to the corner of the Sto. Cristo St. where I found her. With their four children in tow, her husband would leave her to clean their other “buraot” items in the railroad track.

 

She smilingly told me that she and her husband have been setting aside money for their children from the meager daily earnings. Just like most of the hardworking scavengers of Divisoria, they live on the pushcart…or rather, beside their pushcart that are heaped with their junks at the end of the day. Their children are aged nine, seven, four and three years. Just before noon, she told me that they, already with lunch bought from a makeshift sidewalk eatery, would join her.

 

Our amiable conversation was cut short by a sudden and steady drizzle. I had to help Anna gather her items on their pushcart and cover them with two pieces of tarp that I brought with me, intended to be given to the vendors like her. We stayed on the covered sidewalk, and it was at this time that Anna got worried for her husband and children.  Not long afterward, a guy carrying two children, and two girls huffily came running and joined us.

 

As the pushcart was securely covered, I invited Anna and her family to the Jollibee outlet a few steps away. The eldest girl jumped and gleefully shouted when she heard the name. When we entered, other customers threw us inquisitive stares as the husband of Anna and the kids were dripping wet. It was their first time to enter the establishment and even taste its cheapest Yummy sandwich, but for such a happy occasion, I ordered the regular burger and spaghetti for each of them. While they were enjoying their sandwich, spaghetti, and Coke, they strike a picture of a happy family…of contentment, a far cry from many families that are virtually swimming in affluence, yet, not satisfied a bit. As a practice, I did not take their picture while enjoying their Jollibee meal, for I do not want the photo opportunity to come out as one done in exchange for something. So as not to instigate Anna and her husband to ask questions about me, I stopped asking more questions about their life….that way, I was happy not to be asked for my name, though, before we parted ways, I told them that the snacks were courtesy of a certain “Perla”. I was resolved, however, to see them again.