The “Other Side” of Divisoria (Manila, Philippines)

The “Other Side” of Divisoria (Manila, Philippines)

By Apolinario Villalobos

 

While Divisoria has always been known as the shoppers’ Mecca, especially, during Christmas, there is” another side” of it which I do not want to present as an image of poverty but that of perseverance, patience, and honest endeavor. This is the “other Divisoria” which many people just refuse to see as it might cause them to puke! The accompanying photos show how these honest Filipinos contentedly strive to live in sheer honesty.

 

The skeptics always say, “it is their fault for going to Manila and suffer deprivation”. These hypocrite skeptics have  TV, radio, and occasionally read newspapers, so they should know that the provinces from where these people who are eking out an honest living on the “other side” of Divisoria, are infested with NPAs, Abu Sayyaf, opportunistic landlords, and loan sharks. For the arrogant, the world is just for those who can afford to live decently. On the other hand, as these skeptics have not endured days of hunger, they may not understand how it is to make a difficult decision to live a hand-to-mouth life in Manila by scavenging in garbage dumps, rather than die of hunger and be in constant fear for dear life in the province.

 

It is true that the slums have been in existence for many decades now, but there would be no slums had the government ever since the time the nation has become independent, did not get infested with corrupt lawmakers and officials. The slums have been around since the time that deprivation and exploitation have been propagated by learned Filipinos who found their way in the halls of Congress and Senate, as well as, agencies, even at the helm of the government. Unfortunately, the seed of exploitation has grown into an uncontrollable proportion today, making corruption as wrongly and unfairly viewed to be always a part of the Filipino culture.

 

The striving people from the slums near Divisoria, and other districts of Manila, in this regard, may be viewed by the arrogant as akin to dogs and cats, because of their many children, oftentimes making them utter unsavory remark, such as, “they know they are poor, yet, they keep on having children”.

 

How I wish these skeptics can also openly, make biting remarks –

• to the corrupt politicians and government officials, such as, “they graduated from prestigious universities and colleges, yet, they do not know what is right or wrong”

 

• to the filthy rich, such as, “they have plenty of money, yet they can’t even throw a piece of bread to a beggar”

 

• to the stiff-necked Catholic priests, pastors, and other religious ministers such as, “they are supposed to be representatives of the Lord, but they can’t afford to take a look at the spiritually hungry”

 

Finally, compared to the disgusting hypocrites, loan sharks, corrupt government officials, arrogant “religious ministers” and conscienceless rich, who are supposed to be learned and intelligent, the people who honestly make a living such as those who belong to the “other side” of Divisoria, are worthy to be called creatures of God – true human beings…slum denizens who are viewed by aforementioned with utter repugnance.

 

(This blog will definitely, not hurt those who do not belong to the mentioned “classes” of loathsome Filipinos.)

 

 

The First Time I Got Shocked in the Course of Doing My Random Acts of Sharing

The First Time I Got Shocked

In the Course of Doing My Random Acts of Sharing

By Apolinario Villalobos

 

When I made a short stop in Luneta where I planned to take a late lunch one Sunday after I finished my rounds in Divisoria and Tondo, I met Aileen, a young woman who sells tinsel ground tarps. She was wearing a hooded jacket and who gave me her sweet smile to entice me to buy. A few steps away was a child who I learned was Tokong, her “daughter”. I bought her five tarps and began a conversation. I learned that at her young age of 23, the father of her 3-year child abandoned them. She consented when I asked to take a photo, so she removed the hood off her head.

 

After buying them snacks, I continued my queries about her life which led me to learn that she came from Samar almost five years ago to try her luck in Manila. Luck, however, did not smile at her as she transferred from one job to another until she met the father of her child. When she gave birth to Tokong, they were abandoned by the man she thought would be her lifetime partner. She lived with her relatives who ran out of compassion, forcing them to sleep on sidewalk, and thrived on junks that she collected from garbage bins, until a new-found friend, also a vagrant in Luneta told her to sell tinsel tarps to park strollers.

 

The child was barefooted so I told her that when I come back I would bring a pair of slipper or sandals, aside from clothes for them. After bidding them goodbye and started to walk away, the child shouted to bring toys, too. The shout made me look back in time to see “her” lift up and bit the seam of “her” dress, as a gesture of embarrassment. I was shocked to find out that “she” was a boy, as the nakedness down there showed the glowing evidence – a male organ!

 

When I went back to Aileen to ask if there was a problem with Tokong, she was at the verge of crying as she told me that she could not afford to buy appropriate clothes for him. That day, he was wearing a dress that was given the day before.  I found out that he gets a change of clothes only if new clothes were given. The impression that one gets by looking at the child is that he is a girl, as the hair is cut with bangs on the forehead.

 

I asked more questions till she told me that they are spending the night on the park sidewalk, as the gates are closed at midnight. After hearing this, I gave back the tarps that I bought and told her to sell them to others, and handed her some cash courtesy of Perla who is an avid supporter of my effort. I left them with a heavy heart, but with a resolve to be back soonest…..

 

Sa Holy Week, Hindi Lang Dapat Mga Batang Gutom ang Pakainin

Sa Holy Week, Hindi Lang Dapat

Mga Batang Nagugutom ang Pakainin

Ni Apolinario Villalobos

 

Ang sinabi ni Cardinal Tagle na sa pangingilin ng mga Kristiyano, isama ang pagpakain sa mga batang gutom…para sa akin ay bitin, kulang. Dapat ay buong pamilya na ang pakainin dahil kung may mga batang gutom, malamang ay gutom din ang kanilang pamilya dahil sa kahirapan, maliban lang kung ang tinutukoy ni Cardinal Tagle ay mga batang kalye na lumayas mula sa kanilang mga tahanan. Sa isang banda, kahit ang tinutukoy ni Cardinal Tagle ay ang batang sumisinghot ng rugby, o mga “batang hamog”, dapat isiping may mga pamilyang gutom din namang nakatira sa bangket at yong iba ay ginawa pang tahanan ang kariton. Hindi lang dapat pagkain ang ibigay sa kanila kundi pati na rin damit at tarpaulin na panglatag sa sementong hinihigaan.

 

Maliban sa tao, sana naman ay isama na rin ng mga nangingilin ang mga hayop na nasa kalye – mga aso at pusang walang mga “tao”, o mga taong nag-aalaga, o walang tahanan inuuwian. Sila ay may mga buhay din naman. Sana ang mga taong nangingilin na naglagay pa ng uling na hugis krus sa noo nang sumapit ang Ash Wednesday ay hindi mandiri sa pag-abot ng pagkain sa aso at pusang tadtad ng galis ang katawan kaya halos mawalan na ng balahibo. Sana ay hindi sila maduwal o masuka kung abutan nila ang mga ito ng mga pinira-pirasong tinapay.

 

At baka, maaari na ring isama ang isa pang nilalang ng Diyos na bahagi na rin ng buhay ng tao – ang mga halaman. Maraming tao ang pabaya sa kanilang mga halaman. Sila ang mga taong ang hangad lang sa pagbili ng mga halaman ay makisabay sa mga kinainggitang kapitbahay, subalit dahil talagang walang hilig, kalaunan ay pinabayaan na nila ang mga kawawang halaman. Itong mga mayayabang kaya ang gutumin at uhawin? Kung ayaw na nilang mag-alaga sa pinagyabang na mga halaman sana ay ipamigay na lang din nila sa mga kapitbahay na hindi nila kinaiinggitan.

 

Kung dapat maging mabait ang mga nangingilin sa mga hayop at halaman sa Holy Week, sana ay bigyan din nila ng puwang sa kanilang dasal ang mga taong ASAL-HAYOP na nagkalat sa Kongreso, Senado, at mga ahensiya ng gobyerno. Sana ay ipagdasal nila ang pagbago ng mga ASAL-HAYOP na mga taong ito upang hindi pa madagdagan pa ang haba ng kanilang mga sungay!

 

Higit sa lahat, sana ang gagawing pangingilin ng mga tao sa taong 2016  ay hindi dahil nakisabay lang sila sa mga kaibigan, kundi dahil bukal sa kanilang kalooban. Hindi sana nila gagawin ang pangingilin para sa mga nagawa nilang kasalanan, kundi upang bigyan din sila ng lakas na mapaglabanan ang tukso sa paggawa ulit ng mga kasalanan. Tuluy-tuloy sana nilang gawin ang pangingilin taon-taon, habang kaya nila hanggang sila ay malagutan ng hininga!

 

 

 

 

Ang Ating Ama…

Happy Father’s Day!

Ang Ating Ama…
Ni Apolinario Villalobos

Haligi ng tahanan kung siya ay ituring
Katatagan ay dama natin sa kanyang piling
Katuwang ng ating Ina sa pag-aruga sa atin
At para lang lumigaya tayo, lahat ay gagawin.

Sukdulan mang sumuway siya ng batas –
Magnakaw man, makabili lamang ng gatas
Buhay niya ay itataya, walang pag-alinlangan
Mailigtas lang ang anak sa mga kapahamakan!

Mahalagang bahagi tayo ng buhay niya
Damdamin niya’y dapat din nating madama
Pintig ng kanyang puso ay dapat ding damhin
Dahil sa kanyang buhay, galing ang buhay natin!

Suwail ang anak na sa Ama’y di lumingon
Kanya ring pagsisisihan, pagdating ng panahon;
Buhay o namayapa man ay ating bigyang pugay
Pangalang bigay, ipagmalaki natin at iwagayway!

Life and Writing

Life and Writing
By Apolinario Villalobos

Life and writing are similar on the aspects of their inception, mid-activities, and culmination.

There is pain felt as the womb pulsates, while the new life therein tries to manifest itself to the world. There is pain, too, in the head of the writer that throbs with effort as he struggles on how to start a sentence.

Relief is felt by the mother when the bundle of new life finally makes it out to enjoy its firs whiff of air. Relief is felt, too, by the writer as the first word comes out of his head to trigger the avalanche of more words that shall comprise a literary expression.

As the child grows enjoying life, he or she is guided by the parents, institutions and established norms so that he or she becomes a virtuous member of the society. On the other hand, as the writer progresses, set norms and ethics, as well as, his own style guide him to ensure that the outcome of his effort becomes satisfactory.

In life, it is difficult to “call it quits”, especially, as one enjoys life no end. But the onset cannot be prevented, as sometimes, it is unexpected – caused by an accident. Normally, though, it should come with old age or disease.

The writer, meanwhile, has to allow a ‘twist” to conclude what he is doing. Or, gracefully allow the avalanche of words to be exhausted, naturally, and spell the end.

As with living… writing can also be difficult.

Si Eden…Matatag na Ina

Si Eden…Matatag na Ina
Ni Apolinario Villalobos

Iba’t ibang pagkakataon ang sumusubok sa katatagan ng isang ina. Nandiyan ang mamatayan ng asawa kaya naiwang mag-isang nagtaguyod sa mga anak; mabubugbog ng istambay na ay adik pang asawa subali’t hindi niya maiwan dahil ayaw niyang mawalan ng ama ang kanyang mga anak; mamasukan sa beer house bilang entertainer upang mabuhay ang mga anak sa pagkakasala…marami pang iba.

Iba at pambihira ang nangyari kay Eden, wala pang apatnapung taong gulang na ina. Maganda ang samahan nila ng kanyang asawang nagta-traysikel hanggang ito’y maputulan ng isang paa dahil sa sakit na diabetes. Dinoble ni Eden ang pagkayod sa pamamagitan ng paglalabada at pagpapataya ng “ending”, isang sugal na paborito ng mahihirap dahil sa laki ng panalo kahit maliit ang taya, pati pagtinda ng banana-cue ay ginawa na rin niya. Sa kabila ng lahat, talagang kinakapos pa rin sila dahil lima ang kanilang anak, na ang mga gulang ay mula tatlo hanggang labing-anim na taon. Tuwing mag-usap kami ng asawa ni Eden noong buhay pa ito, pabiro itong nagsasabi na hindi lang kaliwa’t kanan ang mga utang nila, kundi harap at likod pa. Ang nagpatindi ng pangangailangan nila sa pera ay ang regular check- up at mahal niyang mga gamot .

Bilang huling hirit sa kapalaran nila, nagdesisyon si Eden na magtrabaho sa ibang bansa, at pinalad namang makapasok bilang katulong sa Saudi. Naiwan sa kalinga ng asawang pilay ang mga bata. Maganda ang mga plano na ibinahagi sa akin ng asawa niya dahil uunahin daw muna nilang bayaran ang mga utang, at saka na sila mag-iipon ng pangpuhunan sa negosyo. Inaasahan niyang may maiipon sila dahil dalawang taong kontrata ang nakuha ni Eden. Ang masakit nga lang ay inatake siya hanggang matuluyan dahil hindi nakainom ng gamot ng kung ilang araw. Nangyari ang trahedya, tatatlong buwan pa lamang na nakaalis si Eden.

Nagpakatatag ang mga bata na inalalayan ng ilang kamag-anak, lalo na ng mga kapitbahay na siyang nag-asikaso sa pinaglamayang asawa habang hinihintay ang desisyon ng amo ni Eden kung papayagan siyang umuwi. Masuwerte siya at napayagan naman, ibinili pa ng tiket sa eroplano at pinagbakasyon ng isang buwan upang maasikaso ang pagpalibing sa kanyang asawa. Dahil sa kabaitan ng amo, hindi maaaring hindi siya bumalik sa Saudi, lalo na at nakatali pa siya sa kontrata na maaari niyang ikakulong kung kanyang susuwayin.

May isang kamag-anak ang kanyang asawa na nagbigay ng matitirhan nilang mag-iina. Sa tabi nito nakatira ang bayaw ni Eden na nagpalakas ng kanyang loob. Magpapadala naman siya ng pera sa isa pang kamag-anak para sa mga pangangailangan ng mga bata lalo na ng mga nag-aaral.

Nang mag-usap kami ni Eden, nakita ko ang pangamba sa kanyang mukha na hindi naikubli ng maya’t mayang pagpatak ng luha na pinapahid niya agad upang hindi makita ng mga bata. Kailangang magpakita siya ng katatagan upang hindi panghinaan ng loob ang kanyang mga anak. Kinausap na rin daw niya ang mga ito at nagpasalamat siya dahil kahit sa mura nilang isip, naintindihan nila ang lahat kaya magtutulungan na lang daw sila at handa silang magtiis.

Iniwan ni Eden ang kanyang mga anak bago pumutok ang araw upang makaiwas sa trapik sa pagpunta niya sa airport. Nangyari ang inasahan niyang iyakan nilang mag-ina bago siya makalabas ng bahay, at dahil tulog pa ang bunso, siguradong mahihirapan ang mga kapatid sa pagpatigil ng kanyang pag-iyak paggising nito. Nang huli kaming mag-usap nina Eden at mga anak niyang tin-edyer, nag-isip na kami ng maraming dahilan na sasabihin sa bunso kung hahanapin siya nito.

Nakakalungkot isipin na ang ibang ina sa panahon ngayon ay walang kasiyahan sa kabila ng kasaganaan sa buhay. Ang iba, dahil halos hindi na alam ang gagawin sa paggastos ng labis na kita ng asawa ay inii-spoil ang mga anak sa pagbigay ng kanilang mga luho, bukod pa dito ang mga pansarili nilang kapritso kaya kung anu-anong retoke ang pinapaggagawa sa katawan.

Ang iba naman ay hindi natutong pagkasyahin ang kita ng asawa sa mga pangangailangan kahit sapat naman sana kung hindi lang dahil sa kanilang bisyo tulad ng pagsusugal at paglalabas-labas kasama ang mga kumare. Ang iba ay nagsa-sideline o kumakabit sa mga may pera upang matustusan ang kanilang luho na hindi kayang suportahan ng kita ng asawa, kaya napapabayaan pa ang mga anak.

Maraming biyuda tulad ni Eden sa mundo. Subali’t iilan lang siguro silang may matatag na kalooban. Ang iba ay nagpapakamatay dahil hindi nila kayang balikatin ang napakabigat na responsibilidad sa kanilang balikat. Ang iba ay nawawalan ng katinuan sa pag-iisip kaya bumagsak sa ospital ng may kapansanan sa pag-iisip at ang mga anak ay napapunta sa bahay-ampunan.

Palagay ko ay malalampasan ni Eden at mga anak niya ang mga pagsubok dahil hindi naman ito ibibigay ng Diyos kung hindi nila makakaya. Sa mga makakabasa, dasal para sa mag-iina ang hinihiling ko.