Wilma Palagtiw: Repairs Junked Shoes and Bags to be Sold for a Living

Wilma Palagtiw: Repairs Junked Shoes and Bags

To be Sold for a Living

By Apolinario Villalobos

 

One early morning, while cruising the old railroad track of Divisoria where junks were sold, I chanced upon a woman who was engrossed in repairing a shoe. Her various wares on display were repaired bags, shoes, and other junk items. She obliged for some photos when I asked her, adding jestingly that I would send them to a movie outfit.

 

She was Wilma Palagtiw who hails from the island of Negros, so that we comfortably conversed in Cebuano and Ilonggo. She learned the skill of shoe repairing from her husband who has been in the trade for a very long time even before they met. That morning, Felix, her husband was out doing the rounds of garbage dumps for junks.

 

Without telling me her exact age, she confided that she was almost fifty and has six children with four already doing part-time and contractual jobs in different stalls in Divisoria. The two younger ones are both in Grade 7. Their pooled financial resources are enough to get them going every day with even a few pesos set aside for emergency needs, especially, for school needs of the two younger kids.

 

I did a quick mathematical estimate of their joint income, such as if a sales attendant of a stall in Divisoria receives 200 pesos a day, multiply it by 4, so that’s 800 pesos a day, and for a straight duty in a month without day off, the four elder children should be earning 24,000.00 pesos. Deduct the lunch for the 4 of them at 50 pesos each, so that’s 200 pesos…hence, 800 (total earning of the 4) less 200, that leaves 600 pesos net earnings of the 4 in a day.  Finally, multiply the 600 pesos by 30 days that leaves 18,000 pesos net total earnings for the 4 kids.

 

Meanwhile, Wilma shared that she and her husband don’t earn much from selling junks. For every item sold, they earn from 5 to 20 pesos “profit” after deducting the cost of materials that they use for the repair of the junks. They cannot afford to offer their goods at a higher price due to stiff competition among “buraot vendors” like them.

 

The small room that they rent gives them just enough comfort as they retire for the night, especially, for the kids. The worst days for them are those of the “flood months”, as there could be no income for several days. Despite the hardship, Wilma was still all-smile while conversing with me. I had to leave her as customers were beginning to stop by to gawk at her items that are neatly displayed, while she braved the biting heat of the sun at eight that morning.

 

If only the rest of us are brave and contented like Wilma, then, there would be no more crying to the Lord, blaming Him why there is no pork dish on the table, or why the money is not enough for a brand new cellphone, or why the remittance from a toiling husband abroad is delayed in coming, etc. etc.etc…..

 

Bakit Hindi Pwedeng Paghiwalayin ang Ispiritwal at Materyal na mga Bagay sa Tao

Bakt Hindi Pwedeng Paghiwalayin

Ang Ispiritwal at Materyal na mga Bagay sa Tao

Ni Apolinario Villalobos

 

Kaipokrituhang sabihin na dapat paghiwalayin ang mga bagay na ispiritwal at materyal sa buhay ng tao. Ang dalawa ay mga bahagi ng tao. Sa isang banda, maaari lamang mangyari ito – ang paghiwalay ng ispiritu ng tao sa kanyang katawan kung siya ay patay na. Ang tinutumbok ko rito ay mahirap ipaunawa sa isang tao ang mga salita ng Diyos kung siya ay gutom. Ang taong kung ilang araw nang gutom ay kadalasang nawawala sa sarili o di kaya ay hinihimatay dahil sa kahinaan ng katawan, kaya paano niyang mapapakinggan ang mga salita ng Diyos? Paanong mapapalakad ang isang tao patungo sa simbahan o religious rally kung nanghihina ang kanyang mga tuhod dahil sa gutom at upang matiis ay namimilipit na lang sa isang tabi? Common sense lang…dapat busugin muna ang katawan ng tao bago siya magkaroon ng hinahon nang sa ganoon ay pwede na siyang makinig ng mga salita ng Diyos dahil hindi na maingay ang kanyang bituka!

 

Ang hihilig magsabi ng mga pastor o pari o kung sino mang hangal na “okey lang basta busog ang ispiritu ng tao ng mga salita ng Diyos kahit gutom ang katawan”. Sila kaya ang gutumin ng ilang araw? Masasabi pa kaya nila ang mga kahangalang linya na nabanggit?…o di kaya ay makakaya pa kaya nilang magbukas ng bibliya dahil nagkakanda-duling na sila sa gutom?

 

Hindi dapat ipangalandakan ng mga “spokespersons” ng mga simbahang Kristiyano ang ginawa ni Hesus na pag-aayuno ng 40 na araw sa disyerto. Sabihin mang totoo ito, dapat hindi i-encourage ng simbahan ang pag-aayuno nang ganoon na lang. Dapat ay may kasamang pasubali na ang gagawa nito ay mag-ingat o magpakunsulta muna sa doktor.

 

Ang pinagpipilitan ko dito ay: dapat hindi gutom ang katawan ng tao kung siya ay makikinig sa salita ng Diyos. Dagdag pa rito, dapat makialam ang mga simbahan sa mga isyu na magiging dahilan ng pagkagutom ng mga tao, tulad ng kapabayaan ng DSW na mas gusto pang mabulok ang mga inabuloy na pagkain para sa mga sinalanta ng kalamidad, kesa ipamahagi agad. Dapat din silang makialam sa pamamagitan ng pagpuna sa mga kurakot sa pamahalaan. Hindi sila dapat dumistansiya sa mga problema ng mga kasapi nila pagdating sa kahit isyu man lang ng pagkain. Kapag patuloy silang hindi makikialam ay para na rin silang buwitre na nakatanghod sa isang tao habang ito ay unti-unting namamatay dahil sa gutom!

 

Kung sasabihin ng mga pilosopo na bawal makialam ang mga simbahan sa mga bagay na nabanggit dahil ito ang nakasaad sa Saligang Batas….aba, eh di dapat ay wala na ring eleksiyon dahil ang pagboto sa mga kandidato ay isang paraan ng pakikialam ng mga simbahan sa pulitika sa  pamamagitan ng mga kasapi nila!

 

Dahil lahat ng mga kasapi at opisyal ng lahat ng simbahan maliban na lang sa mga sektang hindi naniniwala sa eleksiyon, ang nagluklok sa mga opisyal sa pamahalaan, may karapatan silang magreklamo kung ang mga ito ay nagkamali, lalo pa at naging korap. Ang ibang sekta ay may mga programa sa radio at TV. Bakit hindi gamitin ang mga ito sa pagpuna sa mga korap na mga opisyal upang sila ay “masindak”, sa halip na puro na lang mga linya sa bibliya ang inuulit ng kung ilang libong beses ng mga nagsasalita na may kasama pang sigaw at kumpas, at paninira ng ibang sekta?

 

Ang payak kong interpretasyon sa nakasaad sa Saligang Batas na bawal ay ang pagtakbo ng mga opisyal ng simbahan para sa anumang puwesto sa gobyerno. Dapat unawaing may obligasyon ang mga opisyal ng mga simbahan na tumulong sa mga tao upang sila ay iligtas mula sa anumang kapahamakan habang sila ay nabubuhay sa ibabaw ng mundo….hindi lang mula sa hatak ng demonyo!

Nakakasama ang Pagpuri sa Taong Madaling Lomobo o Lumaki ang Ulo

Nakakasama ang Pagpuri sa Taong

Madaling Lomobo o Lumaki ang Ulo

Ni Apolinario Villalobos

 

Mahalagang tantiyahin ang isang tao bago siya purihin dahil maaaring makakasama pa sa kanya kung may ugali siyang mayabang kaya madaling lomobo o lumaki ang ulo – isang palatandaan ng mahinang pagkatao.  Ito yong taong may itinatagong pangarap na makilala sa ano mang paraan at nag-aabang ng pagkakataon. Sa isang papuri lang, ay para na siyang lobo na biglang lulutang sa hangin, at ang kinikimkim na kayabangan ay biglang umaalagwa. Madalas mangyari ito sa mga taong  may pangarap na pumasok sa larangan ng pulitika, pero sa simula ay pakiyeme pa, kaya hihingi daw muna ng gabay mula sa Diyos.

 

Hindi madaling maging pinuno, lalo na kapag pulitika ang papasukan dahil marami ang masasakripisyo tulad ng katahimikan at kapakanan ng pamilya. Marami ring katangiang hinahanap sa isang pinuno, tulad ng kakayahan niyang makinig at sumunod sa mga payo, pagiging mapagpakumbaba kaya hindi dapat naaapektuhan ng mga papuri, may mahabang pasensiya, handang gumastos mula sa sariling bulsa nang walang kapalit, malawak ang pang-unawa sa mga pagkakaiba ng iba’t ibang uri ng tao, at may takot sa Diyos kaya hindi sinungaling dahil alam niyang mapaniwala man niya ang kanyang kapwa, ang Diyos na nakakakita ng lahat at sa lahat ng pagkakataon, ay hindi.

 

Hindi nangangahulugang ang isang tao na maraming kaibigan at palabati ay magiging epektibo nang lider. Hindi dapat na siya ay payuhang pwede nang maging Barangay Chairman o Mayor, halimbawa.  Paano kung marami nga siyang kaibigan ay maigsi naman pala ang pisi ng kanyang pasensiya? Hindi dapat sabihing pwede na siya sa mga  inihalimbawang puwesto sa pulitika kung siya ay matulungin. Paano kung ekstrang pera lang naman ang pinamamahagi niya kaya hindi niya ito pwedeng gawin palagi? Kapag naging Mayor o Barangay Chairman siya, hindi siya tatantanan ng mga nasasakupan para sa kanilang mga pangangailangan mula sa pagtayo bilang ninong o ninang sa binyag at kasal, hanggang sa paburol ng patay! At, halimbawang hindi naman siya mayaman, saan siya kukuha ng perang magagamit kung ang sweldo niya ay kulang pa sa kanyang pamilya?…eh, di sa pangungurakot!

 

May taong nagiging lider dahil sa “aksidente” o sitwasyong wala na talagang maitutulak na iba. Siya ay itinutulak ng mga gustong gumamit sa kanya, kesyo siya ay may “lahi” naman daw ng “magagaling” na pulitiko, kaya naniwala naman. Dahil napilitan lang at halimbawang binigyan naman ng pagkakataon kaya ibinoto, kapag nakaupo na sa puwesto, maaaring mapadalas ang kanyang “pagdapa” habang “naglakad kahit sa kalsadang wala namang lubak”. Ito ay dahil sa likas na kawalan ng tiwala sa sarili at kaalaman sa pinasok niyang larangan, na nagpipilit kumawala mula sa kanyang pagkatao. Upang mawala ang nerbiyos ay maaari niyang  palipasin ang pressure sa ibang gawain tulad ng paglaro ng games sa kaniyang gadget at panonood ng mga DVD kasama ang pamangkin o mga pinsan, normal man o “special”.

 

Dahil napasubo na, magiging bantad na rin ang ugali at pagkatao niya kaya mawawalan na rin siya ng takot sa Diyos. Dahil dito, kung magbitaw  siya ng mga kasinungalingan ay aakalaing parang nakikipag-usap lang sa mga bata. Dahil sa panunulsol at pang-uuto sa kanya ng mga taong nakapaligid at gumagamit sa kanya, matututo rin siyang maniwala sa mga hinabi o tinahi-tahing papuri na siya ay magaling!.

 

Maaaring  magpatung-patong ang mga kapalpakan niya, kaya aasahan din ang pagsampa ng patung-patong na mga kaso laban sa kanya kapag bumaba na siya sa puwesto. Dahil dito ay matatakot siya sa mga multong siya mismo ang gumawa. Gagawa siya ng paraan upang hindi mahatak  nitong mga multo tungo sa loob ng kulungan. Gagawa siya ng paraan upang mailagay sa puwesto ang akala niya ay makakapagligtas sa kanya….isang hero at savior niya na pipilitin rin niyang tumahak sa kalsadang walang lubak at hindi liku-liko…kuno!

 

Kaya bilang leksiyon, huwag purihin ang hindi karapat-dapat at baka maging presidente lang ang isang taong utu-uto na ay may malambot pang pagkatao! Maaring may bansa o mga bansang nasadlak na sa dusa dahil sa ganitong klaseng tao….maaaring mag-check sa internet! Pwede sigurong gamitin ang mga tag na “no balls”, “no backbone”, “no pakialam”, “pakialam ko sa inyo”, “to hell with you”, o “damn you”.

Napansin ko lang…

Napansin ko lang….

ni Apolinario Villalobos

 

 

Bago ako nag-facebook at nagbukas ng iba pang websites, sa email ako umasa sa pagbabahagi ng mga isinulat ko. Napansin ko kasing may nagpapadala sa akin ng mga salawikain, tula/poem, at mga kuwento sa email, kaya naisip ko na baka kumalat din ang mga isinulat ko sa tulong nila. May mga messages pang idinidikit ang mga nagpapadala na: “great essay for our spiritual growth”, “nice essay, please share with friends”, “great message in poetry to help the distressed”, etc. Napansin kong ang mga ipinapadala nila ay isinulat ng mga foreigner. Okey lang yong quotes galing sa Bibliya.  Nagkaroon ako ng ideya na sumubok magpadala sa mga ka-email ng mga ginawa ko – maraming beses…sa awa ng Diyos ay may pumansin at ako ay natuwa – dahil marami sila, more than one…. apat sila!

 

May isang kaibigan na nag-suggest na gumawa ako ng poem tungkol sa pakikipagkapwa pero ang ilagay kong pangalan bilang author ay ka-email niyang manunulat din pero Amerikano, na pumayag naman pagkatapos marinig ang layunin namin. Bago ko ikinalat, pinadala ko muna sa Amerikano ang poem para sa approval niya. At tulad ng inaasahan, medyo marami ang pumansin at malugod pang nagkomento, ibig sabihin ay binigyan nila ng pansin ang poem dahil siguro foreigner ang sumulat.  Mula noon hindi na ako nagpadala ng mga ginawa ko via email.

 

Napansin ko rin na habang lumalawak at nagiging prangka ang ibinabahagi ko, unti-unti ring nababawasan ang mga kaibigan ko. Noong mga araw na limitado sa kalikasan, buhay ng tao, at pagtulong sa kapwa na may kasamang spiritual message ang poems, tula, at sanaysay na ibinabahagi ko sa facebook, may” ilang” pumupuri at nagla-like man lang. Yong iba ngang inaasahan kong mga “kaibigan” na makakapansin ay ni hindi nagpaparamdam kung nababasa nila, ganoong may facebook naman sila at naka-public naman ako. Kung sabagay karapatan nilang hindi mag-like o mag-comment kung ayaw nila sa mga isinulat ko lalo pa siguro at natumbok sila ng message kaya guilty at nagalit sa akin. Subalit ang matinding kaplastikan ay kung sabihin nila sa akin kung mag-usap kami sa cellphone o magkita na, “ang galing mo”…para tuloy gusto ko silang sagutin ng, “neknek mo!” Ilan lang naman sila na ganito ang ugaling nabisto ko.

 

Nang isama ko sa mga isinusulat ko ang korapsyon sa pulitika at edukasyon, at pagbatikos sa mga pekeng Kristiyano, ang iilan na nga lang na nagla-like ay nawala pa…subali’t sa awa ng Diyos ay napalitan naman ng iilan pa rin, na sa tingin ko ay may mas malawak na pang-unawa. May kapwa ko blogger na tumulong sa akin sa pagbukas ng ibang sites upang malagyan ng mga ibinabahagi ko pagkatapos niyang marinig ang kuwento ko, sayang din naman daw kasi kung sa facebook lang ako maglalagay.

 

Ang ikinababahala ko lang ay baka lumalaganap na itong sakit sa ugali na gusto kong tawaging “crab mentality syndrome” na laganap din sa mga opisina at umaatake sa mga empleyadong umaasa lang sa paninira ng co-employees at paninipsip sa boss upang umasenso. Isa rin siguro itong sakit na gusto kong tawaging “not me syndrome” na umaatake sa mga mapagkunwaring natumbok na ng pangungunsiyensiya ay deny to death pa rin.

 

Subalit nauunawaan ko pa rin na ang facebook ay para lang dapat sa mga “photos”. Sa pangalan ng site na “facebook” ay dapat nga lang talaga na para ito sa mga “retrato ng mukha”, pero pinalusutan ng mga gustong mag-share ng quotes kaya ini-frame nila ang mga ito. At, ito ang inaasahan ng ilang mga “viewers”, hindi “readers”. Napansin ko lang naman…kaya titigil na ako at baka may atakehin na sa puso dahil sa sobrang inis!

Fr. Joseph Borreros and his Journey through Life

Fr. Joseph Borreros and his Journey through Life

…from a struggling student assistant

to an Orthodox priest, and educator with Divine guidance

By Apolinario Villalobos

 

As a youth, he was among the wave of adventurous migrants from Panay Island, particularly, Dao, Capiz who came to Cotabato. He found his place in the Tacurong Pilot School as a Grade Six pupil in 1961. His family lived in the market of the town which that time was just weaned as a barrio of Buluan. He continued his studies at the Magsaysay Memorial Colleges of the same town. In college, he took up a pre-Law course at the University of San Agustin in Iloilo City but failed to pursue it when he succumbed to a sickness.

 

He went back to Tacurong and took up Bachelor of Arts in Notre Dame of Tacurong College. To support his studies, he worked as a janitor and later as Library Assistant in the same school. That was during the directorship of Fr. Robert Sullivan, OMI, a kind Irish priest. After his graduation, he taught at the Notre Dame of Lagao in General Santos, South Cotabato for three years.

 

In 1973 he got interned at the Marist Novitiate in Tamontaka, Cotabato City, and professed temporarily in 1975 during which he was assigned as a Marist Brother at the Notre Dame of Marbel Boys’ Department (Marbel is now known as Koronadal City). From Marbel, he was sent back to the Notre Dame of Lagao.

 

In 1976, he left the religious congregation of Marist Brothers, but was taken in by Bishop Reginald Artiss, CP, the bishop of Koronadal, to assist in the establishment of the Christian Formation Center which was located at the back of the cathedral. For two years, he went around the parishes and diocese covered by the authority of Bishop Artiss in training members of the Kriska Alagad, Lay Cooperatos, as well as, in establishing Basic Christian Communities.

 

As Bishop Artiss perceived his potential as a cleric, he was sent to the Regional Major Seminary of Mindanao in Catalunan Grande, Davao City. Fortunately, due to his extensive and intensive pastoral formation background, he was privileged to skip subjects related to it. After four years of theological studies at the said seminary, he was ordained as a priest on April 1, 1982 by Bishop Guttierez, DD, of Koronadal. His first assignment was the parish of Sta. Cruz , formerly politically under South Cotabato, but today, that of Sarangani Province.

 

In 1985, he was a “floating” priest, awaiting appointment as Superintendent of Diocesan schools and temporarily established his residency at Our Lady of Parish in Polomolok, South Cotabato with the late Fr. Godofredo Maghanoy. The following year, he was finally designated to the mentioned position which he held for three years.

 

In 1989, he went on a study leave to take up Masters of Science in Educational Management at the De La Salle University in Manila which he finished in 1991. Two years later, he was about to finish his Doctorate in Religious Education pending the completion of his dissertation under the guidance of Bro. Andrew Gonzalez, FSC, but failed to do so due to an important and life-turning decision….to have a family and develop a Non-Government Organization. Driven by his new-found advocacy in life, he worked as Coordinator of the Community Volunteers’ Program under the Council of People’s Development, a Pastoral NGO of Bishop Labayen for three years in Infanta, Quezon.

 

From 1995 to 2004, he was with the Philippine Partnership for the Development of Human Resources in Rural Areas (PhilDHRRA) as a Monitoring Officer of the projects in governance. While with the said NGO, he studied Orthodoxy theology on his own, a week after which, he was consecrated by His Holiness Patriarch Bartholomew at the Orthodox Cathedral located at Sucat, Paraἧaque, Metro Manila.

 

He was inspired to bring along his former 61 parishioners in Maricaban, a depressed area in Pasay City when he presented himself and his family to Fr. Philemon Castro, parish priest of the Annunciation Orthodox Cathedral in Paraἧaque. Like him, he found his former flock to be also journeying spiritually. After several months of catechism, they were accepted to the Orthodox Church. They were further accepted by the former Metropolitan Nikitas Lulias of Hongkong and Southeast Asia.  A little later, Fr. Joseph was ordained to the Minor Orders as “Reader”, for which he started to render regular duty at the Cathedral on Sundays which did not affect his NGO-related activities.

 

He was asked to leave his NGO responsibilities in 2004, in exchange for which he was sent to Greece to serve as a full worker in the Ministry – live with the monks of the Monastery of St. Nicholas of Barson in Tripoli, southern Greece. Afterwards he was sent back to the Philippines to do catechesis in different mission areas, particularly, in Laguna, Sorsogon and Masbate.

 

In 2006, he was ordained to the Orthodox priesthood and assigned under the Omophorion of the Ecumenical Patriarchate of Constantinople which is presently headed by His All Holiness Patriarch Bartholomew, Successor to the Apostolic Throne of St. Andre, the first-called apostle.

 

In 2009, he did mission work in Lake Sebu, South Cotabato. Until today, he carries the same responsibilities but the area expanded to include SOCSKSARGEN area (South Cotabato, Sultan Kudarat, Sarangani and General Santos), as well as, Davao del Sur.

 

To date, he was able to firmly establish three communities, such as: Holy Resurrection Orthodox Community in Lake Sebu; St. Isidore of Chios Orthodox Community in San Guillermo, Hagonoy, Davao del Sur; and Apostles St. Andrew and James Orthodox Community in Kisulan, Kiblawan, Davao del Sur.

 

Aside from taking care of the Sacramental life of the faithful, his mission work also includes values formation of students. Two particular schools that are benefiting from this are the Marvelous College of Technology, Inc. in Koronadal City, and Pag-asa Wisdom Institute in Bagumbayan, Sultan Kudarat where he also serves as Principal. According to Fr. Joseph, the two institutions are community-centered, privately-owned, mission-oriented and most especially, cater to the less in life but with a strong desire to overcome their socio-economic barriers.

 

Fr. Joseph and his family live at the Theotokos Orthodox Mission Center in Surallah, and which also serves as the nucleus of his mission works. His life is typically austere as shown by the structure that accommodates his flock during worship days. The same character also defines the rest of the “chapels” throughout the areas that he covers. But since there are other things that his Mission needs, he unabashedly appeals to the “mission-minded souls to help in their capacity, sustain, strengthen, so that it will grow with flourish for the glory of God”.

 

Fr. Joseph, as an ordained Orthodox priest has been given the name, “Panharios”.

 

For those who are interested to reach out to Fr. Joseph, his address is at:

Theotokos Orthodox Mission Center

120 Dagohoy St., Zone 5

Surallah, South Cotabato

Philippines

 

Email: theotokos_mission@haoo.com

Cellphone: 09165433001