ERILY SEVA…babaeng junk collector ng Tacurong City

ERILY SEVA…babaeng junk collector ng Tacurong City

Ni Apolinario Villalobos

 

Kaninang umaga, ang sinakyan kong tricyle na pumasok sa barangay ng San Pablo upang maghatid ng isang pasaherong kasakay ko ay nasiraan habang binabaybay namin ang kalsada papunta sa highway. Nang bumaba ako at tumingin sa unahan ay nakita ko ang junk collector na babaeng nagsisikad ng bisikletang may sidecar at may laman nang mga junks. Siya yong matagal ko nang tinityempuhan dahil dalawang beses ko siyang na-miss. Kung hindi pa nasiraan ang tricycle na sinakyan ko ay hindi ko pa siya nakita at ilang dipa lang mula sa kinatatayuan ko, katay laking gulat ko dahil para kaming pinagkita nang umagang yon.

 

Siya si ERILY SEVA na may limang anak. Ang panganay ay construction worker, ang pangalawa ay Grade 9 sa PRESIDENT QURINO NATIONAL HIGH SCHOOL. Ang iba pang mga anak ay tumigil muna sa pag-aaral habang nag-iipon silang mag-asawa ng pera. Sa gulang na 43 taon ay tila bantad na ang katawan ni Erily sa hirap subalit walang mababakas na pagsisisi, sama ng loob, or pagkabugnot sa kanyang mukha. Ang asawa niyang si Alfredo Mercullo, 38 taong gulang ay kolektor din ng junks subalit ang ginagamit niya ay pag-aari ng junkshop na binabagsakan niya ng mga kalakal at inuupahan sa halagang kinakaltas sa kanyang kinita sa maghapon. Ang ginagamit namang “topdown” ni Erily ay pagmamay-ari niya.

 

Masayang kausap si Erily at laking pasalamat ko rin dahil pinagbigyan niya ako ng ilang minutong pagkakataon upang siya ay makausap. Upang hindi siya maabala nang matagal ay hindi ko ang address niya dahil balak kong makilala ang kanyang pamilya.

 

Kaninang hapon ay hinanap ko ang tinitirhan nina Erily at natunton ko naman agad. Masayang ipinakilalal niya ako sa isa niyang anak at asawa. Inabutan kong nagsasaing na sila ng panghapunan. Marami kaming napag-usapan tungkol sa buhay lalo na ang tungkol sa kalusugan. Marami akong ipinayo sa kanila kung paano silang makaiwas sa sakit dahil mahal ang magpa-ospital at gamot.

 

Ang makakakilala ng isang tulad ni Erily at kanyang pamilya ay nagpapasaya sa akin kaya itinuturing kong okey na ang araw ko….lalo pa at napagbigyan niya akong pasyalan sila sa kanilang bahay.

DONATO “BONDYING” VILLASOR JARABELO….sorbetero na nakapagpatapos ng limang anak sa kolehiyo

DONATO “BONDYING” VILLASOR JARABELO….sorbetero na nakapagpatapos ng limang anak sa kolehiyo

ni Apolinario Villalobos

 

Naging curious ako sa nasabing sorbetero noong isang taon pa nang ituro siya sa akin ng pamangkin ko at nagsabing nakapagpatapos siya ng limang anak sa kolehiyo mula sa kinita sa pagtinda ng ice cream. Kung bibilangin ang tagal ng pagtinda niya ay aabot sa 40 taon. Ang sorbetero ay si “Bondying” pero ang tawag sa kanya ng mga taga-Quirino Central School na suki niya ay “Boss” o di kaya ay “Bossing”.

 

Nakalimutan ko na sana si Bondying kung hindi ako nakabili ng ice cream sandwich sa kanyang pamangkin na naglalako na rin sa Quirino. Mabuti na lang at nagtanong ako sa kanya kung kilala niya ang isa pang nagtinda rin ng ice cream na maraming suki sa Quirino. Laking tuwa ko nang sabihin niyang, “tiyo ko siya” at dagdag pa niya ay sa Purok Liwayway ng San Pablo, Tacurong ito nakatira. Dagdag pa niya, nagsimula sa de-padyak na “topdown” ang kanyang tiyuhin pero nang magkaroon ng motorcycle ay binenta na lang ito sa isang naglalako ng gulay. Naalala kong may na-blog ako noong maliit na babaeng naglalako pa rin kahit padilim na taga-Purok Liwayway. Nang i-describe ko ang babae, sinabi ng kausap ko na siya nga ang nakabili ng de-padyak na “topdown”!

 

Kanina naman bago magtanghali ay may sinakyan akong tricycle at nagpahatid sa bahay ng isang kaibigan subalit wala ito….pinadiretso ko ang driver sa isa pang kaibigan subalit wala rin ito. Dahil ayaw kong masayang ang oras ay sinabi ko sa driver na ihatid na lang ako sa Purok Liwayway dahil gusto kong makausap yong taga-roon na gumagawa ng ice cream.  Sinabi kong malapit sa eskwelahan ang bahay, ayon sa pagkasabi sa akin ng pamangkin….at ang sabi ko sa driver ay hahanapin na lang naming siya.  Hindi kumibo ang driver subalit, hindi tumagal ay nagsabi ito ng, “halos wala na siyang ngipin”. Ang tinutukoy pala niya ay si Bondying na pakay ko sa Purok Liwayway. Inisip ko na lang na baka nakabili na ang driver ng ice cream sa hinahanap ko. Subalit nang narating na namin ang Purok Liwayway ay tuloy-tuloy lang kami at pagkaraan ng dalawang liko ay itinuro niya ang isang lalaki na tila may dinudurog sa container ng ice cream….yelo pala na pinapaligid niya sa bagong gawang ice cream, at ang lalaki ay mismong si Bondying na!

 

Nang magpakilala ako at nagsabi kung ano ang pakay ko kaya nakuha ko ang tiwala niya ay nagkuwento na siya. Hindi siya nakatapos ng elementary dahil pasaway daw siya…istambay…..bugoy. At dahil ayaw mag-aral ay hinayaan na lang ng mga magulang. Nang tumuntong siya sa gulang na 20 taon ay nakapag-asawa siya at noon siya natutong magtrabaho. Naging empleyado siya ng Presto Ice Cream sa General Santos na noon ay tinatawag na “Dadiangas”. Panakaw niyang pinag-aralan ang paggawa ng ice cream at nang makaipon ay nagpundar siya upang makagawa ng sarili niyang “home-made ice cream”. De-padyak ang una niyang ginamit na “topdown” sa paglako at nakakarating siya sa President Quirino na ang pangalan  noon ay “Sambolawan”. Halos sampung kilometro ang nilalakbay niya mula sa Tacurong hanggang sa Quirino kung saan ay nagkaroon siya ng mga suking mga mag-aaral ng President Quirino Central School.

 

Ang nakakatuwa ay nang malaman ko mula sa mga dating mga pupils ng President Quirino Central School na ang tawag nila sa kanya ay “Boss” at kung wala daw silang pera ay niyog ang pinampapalit nila sa ice cream. Nang banggitin ko ito kay Bondying ay sinabi niya na yong iba daw ay gulay ang binibigay sa kanya kapalit ng ice cream. Sa sinabi niya ay naalala ko ang pinsan kong doktor na si Leo na ganoon din ang ugali….sa kabaitan ay hindi nagtuturing ng presyo sa mga pasyente at binibigyan din ng gulay kapalit ng kanyang panggagamot.

 

Mag-uusap pa sana kami ng matagal ni Bondying subalit naalala ko ang binanggit niya na ang kagagawa lang iyang “halal” ice cream ay idi-deliver niya agad sa kaibigang Muslim….at, pagkatapos ay dadalo siya sa isang reunion. Masama ang panahon kaya ayaw kong maabala pa siyang masyado kahit halata kong enjoy siya sa pag-uusap naming. Nagpasalamat ako sa kanya dahil kahit may mga kompromiso pala ay nagpaunlak siya ng halos isang oras na pag-uusap. Nangako akong babalikan ko siya.

 

Lima ang anak ni Bondying….ang panganay ay Assistant Principal, may dalawa pang teacher, isang nagtapos ng Information Technology, at isang nagtapos ng Crimonology. SOBRANG NAKAKABILIB ANG KUWENTO NG BUHAY NI BONDYING…. ISANG TAONG NAGING ISTAMBAY SUBALIT NAGSIKAP AT IGINAPANG ANG KAPAKANAN NG MGA ANAK KAYA NAGAWANG MAPAGTAPOS SILANG LAHAT SA KOLEHIYO.

 

Ang araw na ito ay isa na namang patunay na tila may gumagabay sa mga gusto kong gawin dahil sa nagtagpi-tagping pangyayari mula sa pagbili ko ng ice cream sandwich sa pamangkin ni Bondying na nagbigay sa akin ng address niya, sa nai-blog kong babaeng nagtitinda ng gulay na ang “topdown” o de-padyak na sasakyan ay unang pundar ni Bondying upang magamit sa pagtinda ng ice cream hanggang sa tricycle driver na taga-Purok Liwayway at  isa pala niyang kaibigan!

The BBGM Hotel and Coffee Shop in Buluan (Maguindanao, Philippines)…by Apolinario Villalobos

The BBGM that looks cool from the highway may just be perceived as just a simple structure but it proves to be a big surprise as one steps inside the hotel that offers bed and breakfast and the coffee shop beside the water refilling station. I consider the four-letters as a pride of Buluan, Maguindanao….

Buluan Lake…smiles and homes on stilts (Buluan, Maguindanao, Philippines)

Buluan Lake…smiles and homes on stilts

by Apolinario Villalobos

 

The lake is a few minutes from the town of Buluan in Maguindanao province in the Philippines.

 

Fascinating Buluan Lake (Buluan, Maguindanao, Philippines)

FASCINATING BULUAN LAKE

(Buluan, Maguindanao)

 

By Apolinario Villalobos

 

My jaunt to Buluan Lake yesterday, December 12,  was decided when a blackout cut short my blogging on the patronal fiesta of President Quirino (Sultan Kudarat). Rather than sit it out for the return of the power to keep me going again, I decided to go somewhere else, despite the scorching heat of the high noon sun. I finally I contracted Dagul who at the time was driving a single “habal-habal” motorbike to bring me to the fish port of Buluan. I was lucky to have been driven by Dagul because I found out that he was familiar with the area as he told me that he used to deliver bamboo poles to clients within the vicinity.

 

On our way to the lake, Dagul was narrating his adventures around the area as far as Tulunan where he met new hospitable friends. He told me about the friendly residents of Maslabing and he was right as those we met along the way, returned the smile I gave them and waved back to me as we drove on along the concrete road that sliced through the African palm plantation. What made me more interested about the area was how the locals are making use of solar panels to light their homes. And, what  caught my attention are the clean yards, some with flowers and shrubs.

 

I knew that we were approaching the lake when I could only see the empty horizon ahead of us. And, when we finally reached our destination, I was surprised by its expanse with portions dotted by colonies of water lily. The homes on stilts brought back memories of Taluksangay in Zamboanga that I visited decades ago. What delighted me were the friendliness of the locals. Every time I asked permission to take their photos and their home, they readily agreed after listening to my explanation that I was promoting Buluan and that I would like to spread the news that their place is nice. I added that during the INAUL FESTIVAL, visitors could visit their place to see the lake and have snacks in their convenient stores or sari-sari store.  I told those who owned small carinderias that they should maintain cleanliness to the best they can so that visitors would come back for more of their deep-fried taruk and tilapia.

 

I found half-finished slim and long bancas in some homes, aside from fish traps and black fish nets. Some resourceful residents cook “binignet” a kind of powdered rice porridge with banana. In another home, I found a mother with her  purple-colored cake to be peddled at the wharf.  I was told that in a few hours the first batch of harvested tilapia would be coming in which could be the reason why I saw styro boxes and obvious traders, regretfully, I could wait for it because I still had two places to visit….but definitely I will be back.